Şemsedîn Samî jî ne tirk derket!

Serokwezîrê Albanyayê Salî Berîşa, ji Tirkiyê gorra Şemsedîn Samî Beg(1850-1904) û serê waliyê Yanyayê Tepedelenlî Alî Paşa(1744-1822) xwestiye.
Şemsedîn Samî Beg, nivîskarê ferhenga tirkî ya pêşî ”Kamûs-i Tirkî” û ansîklopediya tirkî ya pêşî ”Kamusul Alem” e.
Wa ye ew jî ne tirk e, alban e.
Wek tê zanîn, di ”Kamûsî Tirki”(1901) ya Şemsedîn Samî da navê Kurdistanê û coxrafya Kurdistanê heye, lê navê Tirkiyê tuneye. Navê Tirkiyê di salên 1920-a da hat îcadkirin.
Yaho ji van tirkan jî qet tiştek sadir nebûye, tu însan ji wan derneketine. Di dîroka Osmaniyan da çiqas merivên meşhûr, çiqas nivîskar, şair, edîb, mîmar hebûne, yek jî n tirk e, hemû jî xerîb in. Ji nivîskarê wan yê netewî Namik Kemal, bigre heta bi mîmarê wan yê herî mezin Mîmar Sînan, şairê sirûda netewî Mehmet Akîf Ersoy, Nazim Hîkmet, Orhan Kemal, Yahya Kemal û bi sedan kesên din hemû jî xerîb in.
Yanî nivîskarê ferheng û ansîklopediya wan ya pêşî, nivîskarê sirûda wan ya netewî, nivîskarê romana wan ya pêşî, şairên wan yên herî mezin hemû xerîb in. Ev yek ji bo sînemayê, operayê, tiyatroyê, rojname yê, matbayê jî wiha ye, di van sinet û huneran da jî tirkek tuneye, hemû xerîb in.
Di dîroka Osmaniyan(1299-1923) ya 600 salî da yek kesê tirk jî nebûye wezîrê ezam(serokwezîr). Di vê dîroka 600 salî da tam 44 ”wezîrê ezam”(serokwezîr)kuştin. Hinekên wan celadan li ser kursiyê destê xwe kirin gewriya wan û xeniqandin, hinek bidarda kirin û hinek jî celadan serên wan firandin...
Piştî avabûna Komara Tirkiyê jî rewşe nehat guhertin, tiştek ji tirkan sadir nebû. Ji Ataturkê wan bigre, heta bi Înonu, Karabekir, Cebesoy, Orbay, Ziya Kokalp û bi sedan kesên din, yek jî ne tirk e, hemû jî ji qewmên din in.
Yanî ji tirkan bi xwe di dîrokê da di tu warî da tu carî kesekî xwedî marîfet, kesekî meşhûr derneketiye.
Lê kanîbûne miletên din bihelînin û bikin tirk.

XXX
Malpera Nefelê, xebera wefata M. Îhsan Şener daye. Xeber daye lê çawa?
Fena ku yek siniyek goşt û birinc bide ber meriv û tepikekî rêxê(sergînekî) jî bide ser.
Nefelê di xeberê da gotiye, ”Li gor Kurdinfoyê, malbata şeneran malbateka welatperêz e…”
Ancax meriv hewqasî cilq û bêedeb dibe. Meriv ya xeberê nade, ya jî wek meriv û însanan dide.
Yanî nuha Arif Zêrevan nizane ku malbata Îhsan Şener welatparêz e ya na?
Yanî Nefel bi xwe nabêje, ”li gorî Kurdînfoyê” ew malbateke welatparêz e…
Ma ne şerm e meriv ji bo kurdekî ku meriv nas dike zimanekî hewqsî bêhurmet bikar bîne?
Ez bi vê bêhurmetiya Nefelê pir aciz bûm.