23 februari 2011

Mar û tirba sipî

Dibêjin hebû tunebû, şivanekî kal û pir feqîr hebû.
Bêyî çend mîhî û bizinan, tu hebûneke wî ya din tunebû. Wî her sibe, berî ku berbang lêxe pezê xwe ji fêzê dikşand, dibir çêrê.
Ew him şivanekî jêhatî bû, him jî bilûrvanekî baş bû. Dema pezê wî diçêriya wî ji xwe ra têra dilê xwe li bilûrê dixist.
Rojekê, dîsa xwe dabû ser kevirekî, li bilûra xwe dixist, ji nişka ve ji nav dereke bi hoşib xiştînek bihîst.
Hew carê dît marekî tu dibê ziya, dikşe û ber bi wî ve tê.
Mar gelkî nêzîkî wî bû, lê dûra sekinî û rabû ser dêla xwe û li ber dengê bilûrê dest bi dîlanê kir, wek govendgirekî sereke li ber dengê bliûrê lîs û ha lîst...
Demeke dirêj bi dilşadî, têra dilê xwe reqisî, dûra jî vegeriya, çû ket qulika xwe.
Lê piştî demeke kin dîsa ji qulika xwe derket, anî zêrek danî ber şivên û çû...
Mar û şivan bi vî hawî bûn heval û dostên hev, êdî salê donzde meh, her roj serê sibê şivan diçû ber qulika mar û jê ra li bilûrê dixist.
Gava mar dengê bilûrê dibihîst, ji qulika xwe derdiket, diçû li ber dengê bilûra şivên dest bi lîstik û govenda xwe dikir. Û dûra jî dibir zêrek datanî ber şivên û diçû diket qulika xwe.
Bi vî hawî di nava çend salan da şivan gelkî dewlemend bû. Rojekê ji xwe ra got:
-Ez merivekî kal im, nigekî min li vê dinê ye, nigekî min jî li wê dinê ye. Şikir ji Xwedê ra wa ye mal û serweta min jî pir e. Berî ez bimrim dibê ez herim mala Xwedê tewaf bikim, bibim hecî.
Ban lawê xwe kir, nêta xwe ya çûna Hecê û çîroka xwe û mar ji serî heta dawî jê ra got. Û dûra jî got:
- Kurê min, bi xêra serê vî marî em dewlemend, zengîn bûn, divê em tu carî pê ra bêbextiyê nekin. Piştî ez çûm jî dibê her sibe tu pezê xwe bibî wir û li wê dera min ji te ra gotiye, li ser wî kevirî rûnî û pifî bilûra xwe bikî. Piştî demeke kin marekî zêrdil ewê ji qulika xwe derkeve, were li hember te dîlanê bigire. Dema dîlana xwe qedand ewê zêrekî deyne ber te û here. Lê temiya min li te lawê min, bi nêta ku tu yê xezîneya wî bi dest xî, nebe ku tu pê ra bêbextiyê bikî, wî bikujî. 
Lêwik got baş e.
Dotira roja bavê wî çû Hecê, lîwik wek bavê wî lê temî kiribû, rabû pezê xwe bir wê dera bavê wî jê ra tarîf kiribû. Li wir, li ser wî kevirê bavê wî gotibû rûnişt û dest bi lêxistina bilûra xwe kir.
Piştî demeke kin bi rastî jî mar ji qulika xwe derket, wek bavê wî gotibû, hat li hember wî dest bi reqsê kir.

Lêwik jî bi dil û can jê ra li bilûrê xist. Li ber xweşikiya dengê bilûrê mar dîsa mest bû, wek masiyekî di avê da, wek tak rihana ba lêxe, xwe bi vî alî û wî alî da li ba dikir û direqisî.
Piştî dîlana xwe qedand çû ji qulika xwe zêrek anî û danî ber lêwik û çû.
Wek ku bavê wî temî lê kiribû, ew her sibe diçû hinda qulika mêr û jê ra li bilûrê dixist.
Lê piştî çend rojan lawik ji vî karê xwe aciz bû, rojekê ji xwe ra got:
-Ma heta kînga ezê bilûrvanî û xulamtiyê ji vî marî ra bikim. Bavê min merivekî kal û diltenik e, newêrîbû ew bikuşta. Lê ez xort im, ez jêhatî û cesûr im. Bi Xwedê ezê wî bikujim û xizîneya wî ji bin da vala bikim. Ez nikanim her roj ji bo zêrekî werim vir û jê ra li bilûrê xim. Bi vî hawî ezê him bibim xwediyê xizneyê(defîneyê, gencîneyê), him jî xwe û bavê xwe ji vî ezabî xelas bikim.
Lêwik piştî ev biryara xwe da, rabû çû ji xwe ra şûrek peyda kir. Dotira rojê şûrê xwe kir bin kulavê xwe û weke her tim çû li ber qulika mêr dest bi lêxistina bilûra xwe kir.
Wek her roj, mêr (mar) dîsa hat li hember wî dest bi dîlana xwe kir. Piştî bîstek reqs, lêwik serxwşî û mestiya mêr (mar) ya li hember dengê bilûrê wek firsendekê dît û ji nişka ve şûrek daweşandê.
Lê derb li dera mêr ya şên neket, li dêla wî ket û hinek ji dêlê qut bû.
Lê mêr (mar) jî keys dît, xwe çindî ser kir, pê veda…
Mar pir bi jahrî bû, lema jî lêwik beqa nekir, cendekê wî tavilê nepixî, dûra jî mir.
Êvarî, gava gundiyan dîtin lawik venegeriya mal, meraq kirin, rabûn lê geriyan. Destê sibê cendekê wî dîtin. Li wê dera ku mêr pê vedabû jê ra gorrerk(tirbeke) sipî çêkirin û ew li wir veşartin.
Çaxa roja vegera heciyan hat, gundî çûn pêrgî heciyên xwe. Gava bavê lêwik bala xwe dayê lawê wî ne di nav gundiyan da ye, di cî da texmîn kir çi qewimîye. Di dilê xwe da got:
- Wer xuya dike lawê min bûye qurbana sergermiya xwe. Dema çû mal, dît ku tirs û texmîna wî rast bûye.
Bavê reben pir li ber mirina lawê xwe ket.
Lê li gel vê jî nefikirî here mar bikuje, heyfa lawê xwe jê bigre. Çimkî wî zanîbû yê neheq lawê wî ye, ne mar e.
Dotira rojê rabû pezê xwe da ber xwe û çû ciyê xwe yê her tim. Li nêzî qulika mêr li ser kevirekî rûnişt û wek her tim pifî bilûra xwe kir.
Bi dengê bilûrê ra mar ji qulika xwe derket, lê wek berê nêzikî lê nekir. Bavê lêwik got:
-Birakê mar, çima tu bi pêş da nayê û wek berê dîlanê nagrî? Ma ne em dost û birayên hev in?
Marê dêlqut lê vegerand, got:
- Heta ku ev tirba sipî li pêş çavê te be û dêla min a qut jî li pêş çavê min be, em tu carî nikanin bibin dost û hevalên hev.
Mar bêyî ku li benda bersîva bavê lêwik bimîne çû ket qulika xwe û hew derket…

Inga kommentarer:

Skicka en kommentar

PARVE BIKE