22 november 2024

Yê ruh kal û pîr dike ne sal in


Rojekê ji siyasetmedar, xatibê bi nav û deng yê îtalî Cîcero pirsîne, gotine:
-Mamoste, gelo tu dixwazî ji nuh ve vegerî dema xwe ya xortaniyê?

Cîcero gotiye:
-Hespa di bezê da bûbe yekem, ji bo çi ewê bixwaze careke din vegere ciyê jê dest pê kiriye?
Baş xerab meriv umrekî dijî, tê dawiya hêniyê. Li wir êdî veger tune ye.

21 november 2024

Li Îraqê zewaca bi keçikên 9 salî ra dike serbest bibe


Li gorî rojnameya îngilîz The Telegraphê nivîsîye Îraq kane di rojên pêş da zewaca bi keçên 9-10 salî ra bi qanûnekê serbet bike.

Partiyên şîe yên konservatîv di meclîsê da piranî bi dest xistine, dixwazin zewaca bi zarokên, keçikên  9-10 salî ra serbest bikin, bikin zewaceka qanûnî.

Heger pêşniyar bibe qanûn, bêyî zewaca bi keçikên 9 salî ra, jin ewê nikanibin ji mêrên xwe veqetin, mafê hevdu berdanê ewê ji jinan were girtin, bibe mafekî mêran tenê. Mêrê kanibe jinê berde, lê jinê nikanibe xwe bide berdan.

Du Heval û dîk

Du hevalên ji hev hez dikirin bi hev ra dipeyivîn. Ji hev ra qala xeyalên xwe dikirin. Herdu jî pir xizan bûn. Yekî ji yê din pirsî:

-Du mangeyên(çêlekên) te hebûna, te yê yek bida min?
-Erê!
Du xaniyên te hebûna, te yê yek bida min?

Berfa salê ya pêşî xwe gîhand Stockholmê

Li Stockholmê berfa me ya salê ya pêşî barî, li Stockholmê hîn ne pir e, lê erd sipî kiriye. Û ewê dom bike. 

Li hin bajarên nêzî Stockholmê nîv mîtro derbas kiriye. Belkî hêdî hêdî were Stocholmê jî.

Ez dixwazim bibe nîv mîtro. 

Berf xweş e, xwezayê sipîboz dike. Kêfa min jê rat ê. Serma 3 derece ketiye binê sifirê.

20 november 2024

Şansê min îro baş meşiya

Şikir, telefona min bê qeza, bê bela îro hat girêdan. Min operator guhert, ji TELE2 çûm ba Comvîqê.

Dibê min îro sîm-karta xwe biguherta, lê min nizanîbû. Ez ditirsiyam numreyên di telefona min da wenda bibin. Ji bo wê jî min dixwest yekî hoste biguerîne.

Beytika dixwest ezman bi ser dinyayê da nekve


Li daristanê, li ser guliyê darekê beytikekê(çivîkekê) ji xwe ra hêlînek xweşik çêkiribû, bi kêf û şahî di hêlîna xwe da dijiya.

Ji sibê hetanî dinya tarî dibû ji ser wê darekê difiriya ser dareka din.
Bi vî hawî bextewariya xwe nîşan dide. Kêf kêfa wê bû, daristana mezin ya wê bû.

Rojekê li daristanê bahozek, bagerek wer rabû hey hewar, hîmîn û xuşîn ket nav daristinê, gelek dar wergeriyan.

19 november 2024

Mêrik bi vê bangê henekê xwe bi kurdan kiriye

Li Kerkkûkê sibe serjimarî heye, berpirsê YNK´ê yê Kerkûkê Rewend Mela Mehmûd bang li kurdên Kerkûkê kiriye, gotiye:

”Divê hemû endamên malbatê ji bo serjimêriyê vegerin Kerkûkê û heta ew venegerin navên wan nayên qeydkirin.

Em tekez dikin heta hemû malbat venegere Kerkûkê ew nayên jimartin. Rojên 20 û 21´ê mehê dibê hemû endamên malbatê vegerin Kerkûkê.”

Sibe serjimêr e, efendî îro ji kurdan ra dibêje vegerin Kerkûkê. Mêrik ya ne temam e, ya jî henekê xwe bi kurdan dike !

Ax ji derdê van gotinên naylon

Helbet ziman ne tiştekî sitatîk e, tim wek xwe namîne, gotinên nuh, formên nuh lê zêde dibe. Bi vî hawî bi pêş dikeve, zengîn dibe.

Tiştên nuh, teknîkên nuh, alet û edewatên nuh derdikevin, îcadên nuh çêdibin.

Heger meriv bikanibe navên kurdî li wan tiştan dike. 

Lê ew jî ji bo her tiştî nabe, dibê însanên bi rastî zimanzan wan gotinan, wan navan pêşniyar bikin.

18 november 2024

Xelata Arjen Arî dane şairekî tirk !


Şairê bi nav û deng Arjen Arî do li Amedê ji alî malbata wî û Weşanên Sor ve hat bibîranîn.

Arjen Arî şairekî mezin e, meriv çiqasî qedrê wî bigire, çiqasî pesnê wî bide hêja ye.

Malbata wî û Weşanxana Sor her sal li ser navê Arjen Arî xelatekê dide şairekî. ”Xelata Şerefê” ya îsal dana nivîskar, şair Mûrathan Mûnganê tirk.
Xelata şairekî kurd dane şairekî tirk !
Êcêba giran !

Yên dixwazin NECO nas bikin dibê Rûpelên ji Qelema Min bixwînin


Min kitêba bi navê ”Kalemimden sayfalar/Rûpelên ji qelema min” xwend û nivîsek li ser nivîsî.

Birayê Necmettîn Buyukkaya(Neco), Şervan, qismek ji notên, nameyên, nivîsên NECO di vê kitêbê da bi dûzan anîne ba hev. 

Şervan Buyukkaya karekî pir hêja, hêjayî teqdîrê kiriye. Xwendina bi hezaran rûpelên destnivîs, tasnîfkirina wan, nivîsîna wan karekî pir û pir zor e.
Şervan bi vê xêbata xwe him ji bo Neco, him jî ji bo tarîxa me xebateke muhîm kiriye. Mala camêr hezar carî ava be.

17 november 2024

Bi sedan klasîkên edebîyata me derdikevin ronahiyê


Di sempozyuma Melayê Cizîrî ya Navneteweyî ya sisiya da Mamosteyê Beşa Kurdî ya Zanîngeha Mêrdînê Prof. Dr. Mehmet Zahîr Ertekîn, li ser şairên heta nuha nedihatin naskirin gotiye:

“Me heta niha 800 helbestvanên klasîk ên bi kurdî nivîsîne peyda kirine. Me 93 nusxeyên mewlûda kurmancî bi dest xistine.”

Hetanî nuha navên Elî Herîrî, Feqiyê Teyran, Melayê Batê, Melayê Cizîrî û Ehemdê Xanî dihat zanîn û tim qala wan dihat kirin.

Yekîtiya hêzên pêşmerge ma sala 2026´a !

Wezîrê hêzên pêşmerge Şoriş Îsmaîl gotiye, ”heta dawiya 2026a hemû hêzên pêşmergeyan ewê werin yekkirin.”

30 sal e hûn vê demagojiyê dubare dikin, lê tu carî nakin.
Çima ne nuha, çima 2026 ?
Ji bo ku PDK û YNK tiştekî wiha naxwazin, lema tim taloq dikin. Yanî xapandin e.
Heger heta 2026´a dijmin we rehet bihêle, hûn kanibin bimînin. Çimkî talûke pir in.

16 november 2024

Heger ez di dewsa Jake Paul da bûma bi 40 milyon dolarî minê çi bikira?


Jake Paul û Mike Tyson, kesî kes nakawt nekir, Paul bi pûanê maç qezenc kir. Maç 8 raund û her raundek 2 deqîqe bû.

Li gorî hekemên maçê, Jake Paul zora Mike Tyson bir û 40 milyon dolarê xwe bera bêrîka xwe da. Tyson jî 20 milyon girtiye.

Texmîna min şaş derket, min digot Tysonê qezenc bike, lê wisa nekirin. Qey wiha li hev kirirbûn.

Di nav çend deqîqeyan da qezenckirina hewqas pere ne karê aqil e. Maç şoveke ji bo pera bû.

15 november 2024

Li ser bîranînên Necmettîn Buyukkaya

Di van rojên dawî da min kitêba Necmettîn Buyukkaya(NECO) ”Kalemîmden sayfalar/Rûpelên ji qelema min” xwend. 

Du roj berê min qedand. Bin got ezê nivîseke kin li ser binivîsînim, lê nivîs dirêj bû, min hîn neqedandiye. 

Ezê îşev ya jî sibe biqedînim.

Ji bo ku meriv Neco nas bike, bizanibe çi xebat kiriye kitêbeke dibê meriv bixwîne. Li ser wî û serdema wî, xebatên wî arşîveke pir dewlemend û giranbiha ye.

Canfîdayê kurd û Kudistanê Seyid Riza serbilindiya miletê kurd e


Welatparêzê canfîdayê kurd û Kurdistanê, serokê serîhildana Dêrsimê Seyid Riza, 87 sal berê, ew û lawê xwe û şeş kurdên welatparêz li Xarpêtê bi hovane hatin bidardakirin.

Ez Seyid Riza û wan welatparêzên bi hurmet bibîr tînim.
87 sal di ser îdama Seyid Riza ra derbas bûye, lê zalim hîn jî gorra wî û kesên pê ra îdamkirin nîşan nadin.

14 november 2024

Li ser jiyanê çend gotinên xweş

Hin kesan jiyan xweşik tarîf kirine, li ser jiyanê hin tiştên xweş, hin gotinên meriv dide fikirandin gotine.

Richard Stephen Wilkins jî yekî ji wan kesa ye serê xwe bi gelşên jiyanê ra, bi jiyana însan ra diêşîne. Ez dixwazim ev gotinên xweş bi kurmancî jî hebin. Min 20 gotinên Richard Stephen Wilkins wergerand kurmancî.
Hêvî dikim kêfa we jê ra were.

13 november 2024

Nevî pir şîrîn in


Dawiya vê heftê Arasê me hatibû serdana kalik û pîrika xwe. çaxa tê mala me şên dibe. 

Bi dîtina wî em îhya bûn. Zêde nabên dikeve hatina wî lema dema tê hinekî xerîbiyê dikşîne. Piştî nîvseetekê sakîn dibe, tê ba me.

Hêdî hêdî mezin dibe, êdî kane rûne.

Ez çend salî me?


José de Sousa Saramago´yê(1922-2010) portegîsî navîskarekî bi nav û deng e. Di sala 1995´a da xelata Nobelê ya edebîyatê girt.

Min ji vê şiîra wî ya li ser jiyanê, li ser extîyarbûnê hez kir, lema jî ew ji tirkî wergerand kurmancî. Xwezî min portegîsî bizanîbûya ji portegîsî wergeranda. 

Lê wergerên ji zimanê duduya pir in. Ez bawer dikim tu zirar tê tune ye, ji tunebûnê çêtir e.

Şiîreke li ser extîyariyê

Heger keçik be ewê her tiştî fêrî min bike

Xanima bihalkî, bihimil ji peyê xwe(mêrê xwe)pirsîye:

-Tu dixwazî gedê me lawik be ya keçik be.
Mêrik gotiye:
-Heger lawik be ezê matamatîkê fêrî wî bikim, emê bi hev ra sporê bikin, bi hev ra herin masîyan û gelek tiştên bi hev ra bikin.
Jinik kenîya ye, gotiye:
-Le heger keçik be tu yê çi bikî?
Mêrik gotiye:

12 november 2024

Mozên hingiv, mûcîzeyên biçûk


Mozên hingiv heywanin muhteşem in. Meriv dibe heyranê wan. Min di derekê da li ser wan hin agahiyên ecêb xwend.
Em hingiv dixun lê mozên hindiv çêdikin qet meraq nakin.

Du firşikên, du hûrên mozên hingiv hene; yek ji bo xwarinê ye, ya din jî ji bo tepokirina nektarên dikin hingiv e.

Ev mûcîzeyên biçûkên bi perik, yên hingiv çêdikin li dora 40 rojî dijîn.

Çend metelokên li ser zewacê û jin û mêran

-Piştî pevçûn û devjeniyeke dirêj mêrik bi xanima xwe da qîriya ye, gotiye: ”Dema ez bi te ra zewicîm ez yekî tam xêvik bûme."

Jinikê serê xwe hejandiye, gotiye: ”Erê tu rast dibêjî, ez dildar bûm min ferq nekir.”

-Xortekî ji bavê xwe pirsîye; ”bavo, zewac kane bi çiqasî li ser meriv mal bibe?”
Bavê wî gotiye:

11 november 2024

Ereb dikin Kerkûkê bi serjimêrê jî bikin bajarekî ereban


Bexda di 20-21´ê vê mehê da li Kerkûkê serjimêrê çêdike. Bexdayê çima 9-10 sal berê, dema Kerkûk di bin destê kurdan da bû tiştekî wiha çênekir?

Wê demê nekirin, nuha dikin çim kî demografiya gelek deran li gorî xwe, di lehê xwe da guhertine.

Di van şertan da bi qebûlkirina vê serjimêrê kurd dikin Kerkûkê bi nufûsa xwe jî bikin bajarê ereban.

Zulma li me dikin kevir û daran dihelîne

Hemşeriyê minê hêja Azad Bariş, di X´ê da qala serpêhatiyeke pir bi êş a keçikek êzdî kiriye.

Çeteyên Daîşê keçik birine Tirkiyê. Ji bo ku keçikê bigrin, teslîmî malbata wê bikin sê sal in rêxistinên êzdiyan, abûqat, parêzvanên mafê mirovan, rojnemevan pir xebitîne, lê dewletê keçik teslîmî wan nekiriye.
Keçik îro (10/11-14) teslîmî qatilên malbata wê kuştibûn kirine. Keçika, zaroka 3 sal in êsîr girtine nedane malbata wê, dane qatilên malbata wê kuştine. Ev çi qanûn e, çi edalet e?

10 november 2024

Şerê li ser sîya kerê


Li meydaneka Atînayê milet li hev kom bûbû, minaqaşeyeke mezin hebû.

Fîlozofê bi nav û deng Demosthenes derketiye ser kursiyê, dest bi axaftinê kiriye.

Kesî zêde lê gudarî nekirye, komik, komik li hev kom bûne, bi hev ra peyivîne.

Demosthenes(384 BÎ-322) gotiye, ”ezê ji we ra çîrokekê bibêjim û herim” û dest bi çîroka xwe kiriye, gotiye:

09 november 2024

Jiyan riyeke dûr û dirêj e

Jiyan gelek tiştan fêrî meriv dike, geh meriv poşman dike, dilşa û bexewar dike.

Jiyan wek riyeke dûr û dirêj e, hetanî dawiyê rê meriv rastî gelek tiştên xweş û ne xweşê tê 

Carnan meriv ji bo ku ji yekî hez kiriye poşman dibe, carnan jî ji bo ku meriv jê hez nekiriye poşman dibe.

08 november 2024

Du serpêhatiyên dilşewat ên li ser pisikên me


Cîranekî me yê qerebaxî heye. Ji havîn da ye pisikek kirîne. Malbat giş pê ra direqise. Giş wer jê hez dikin, wer jê hez dikin, tu dibêjî belkî ji wan ra zarokek çêbûye.

Carnan li hewşê dengê şabûna wan tê me, pir pê şa dibin, pê ra dipeyivin, ji dest hev direvînin. Bi navê wê ban dikinê, pirsa jê dikin, pê ra sohbet dikin.

Yanî wek zêdayîyeke ji wan ra çêbûbe, hewqasî pê kêfxweş in. Serdilka gişan e.

Êdî em tarîxa xwe dinivîsin

Sedat Ulugana li ser tarîxa me lêkolînên pir giranbiha dike.

Kitêba wî ya bi navê ”Sê halê kurdan: liberxwedan, qetlîam, sirgûn”, li ser mijareka pir girîng e. Çapa 4´a di nav weşanên Dara´yê da derketiye.
Kitêb bi tirkî ye. Hêvî dikim Sedat rojekê kurmanciya wê jî binivîsîne.

07 november 2024

Mamosteyên zimên em gêj kirine !

Kesên xwe wek zimanzanên kurmancî dibînin û di medyaya sosyal da her roj hin teoriyên çeqilmastî li hev tînin, xwe pispor, alimên zimên dibînin wer pir bûne, wer pir bûne aqilê meriv nagire.

Li ba xelkê ji bo ku yek bibe zimamzan dibê 4-5 salan li zanîngehê bixwîne. 

Li ba kurdan xwendin, perwerde ne şert e, zanîna kurmancî têrê dike ji bo ku yek bibe "zimanzan"!

Hesûdî xerab e

Marekî dabû dû kêzika êgir/kurmekî şevê. Nêzîkî lê kir, tam dikira bixwara kurm jê ra got:

-Ma ez kanim tiştekî ji te bipirsim?
Mar got:
-Esas ez tu carî bersîvê nadim pirsên qurbanên xwe, lê vê carê ezê ji bo te îstîsnayekê bikim, destûrê bidim, ji bo ku tu pirsa xwe bikî. Ka biprse.

Kêzika êgir pirsî:

06 november 2024

Bi Mîr Kamiran Bedirxan ra hevpeyvîneke tarîxî


Dostê minê hêja Rohat Alakom ji me ra dîsa lêkolînek pir girîng kiriye. Hevpeyvîneke Mîr Kamiran Bedirxan a bi rojnamevan, nivîskara swêdî Gîtta Barbro Karabuda ra bi dest xistiye.

Barbro Karabuda hevpeyvîn di sala 1962´a da kiriye û di telewîzyona Swêd da weşandiye.  
Botan Timesê jî hevpeyvîn, ev qeyda tarîxî weşandiye.

Rojnamevan Beşîr Kavak hevpeyvîn ji arşîva Telewîzyona Swêd derxistiye û wergerandiye.

Erdogan û Bahçelî kanin her tiştî bikin

Serokê partiya nîjadperest MHP´ê Devlet Bahçelî do ji devê xwe fistiqandiye, gotiye ”namzedê me Recep Tayyip Erdogan e. Erdogan temînat û dildarê gel e”.

Devlet Bahçelî gelkî pesnê Erdogan daye, bi dîtina wî namzedekî ji Erdogan baştir ne mimkûn e, serokatiya wî ji bo Tirkiyê û tirkan nihmetek Xwedê ye. 

Yanî heger Erdogan heta wê demê sax bimîne cara çaran jî ewê bikin bikin serok.

05 november 2024

Çerxa felekê geh li jêr e, geh li jor e

Dijminên me îro ji me xurttir in, em nikanin ji welatê xwe biqewitînin. Ji bo ku îro em nikanin bi dijmin, dibê em xwe nekujin, û bêhêvî jî nebin.

Micadele berdewam e. Ya muhîm em serê xwe natewînin, dev ji doza xwe, dev ji micadela xwe bernadin.
Li dinyayê tu tişt, hêzên dewletan jî tim wek xwe namîne. Îro ew ji me xurttir in, sibe ev rewş kane biguhere. Tu tişt wek xwe namîne, her tişt diguhere.

Bi çend gotinan gazina ji nivîskarekî

Çend roj berê min ev nivîsa jêr bi Messengerê ji nivîskarekî hevalê xwe yê Facebookê ra şand. 

Ew û zarokên xwe çûbûn bajarekî Ewrûpayê seyahetê. Berê gelek salan li wî bajarî jiyabûye. Nuha jî bûbû rêberê zarokên xwe.

Rismekî xwe û zarokan parve kiribû û gotibû, ”ji bo sê rojan bi zarokan li Svîsreyê digerim. Welatê ciwaniya min lê derbas bû.”
Ev rêz ne bi kurdî, bi tirkî nivîsîbû.

Êrîşên we nikane vî karwanî bisekinîne

Sed sal e pantirkîstên tirk ji bo ku kurdan bikin tirk her riyê bi kar tînin, her zulmê li kurdan dikin.

Di vî şerê man û nemanê da bi milyonan kurd ji Kurdistanê derxistin, li metropolan belav kirin, bi milyonan asîmîle bûn.

Lê miletê kurd neqediya. Bira teslîmîyet li wir bimîne, her ku diçe berxwedan xurttir dibe, micadela antîkolonyalîst berfirehtir dibe.

04 november 2024

Dewleta tirk dîsa dest bi tayinkirina qeyûman kir


Dewleta tirkan, ya Erdogan û Bahçelî qeyûm danîne ser sê beledîyan, beledîyên Mêrdînê, Batmanê û qeza Rihayê Xelfetîyê.

Ya me û dewleta tirkan qedîya ye, dibê em kurd êdî vê rastiyê bibînin û siyaseteke li gorî wê bimeşînin.

Dewleta îradeya me, nûnerên em hildibijêrin qebûl neke, dibê em jî wê dewletê êdî wek dewleta xwe nebînin.

03 november 2024

Demokrasî kultureke


Qiralê Îspanyayê Felîpe û xanima xwe qiralîçe Letezîa îro dema çûn serdana herêma Valencîya ya herî bêtir zirar dîtiye 
Paîrporta yê, xelkê ew protesto kir, siloganên ”qatil, qatil, biteqize, ji vir here !” olan da.

Kevir avêtinê, çamûr avêtinê, ew di nav gerekê da hîştin. Serê notirvanekî wî şikiya.

Di konferansa Dîakurdê da bi çend nas û dostan ra


Do bi şev di konferansa Dîakurdê da min gelek nas, dost dîtin, me bîstekê sohbet kir û bi hev ra çend risim girtin.

Hin heval ji bajarên din, ji welatên din hatibûn. Gewran Goyîyê hêja ji Fînlandiyayê, Aledîn ji Almanyayê.

02 november 2024

Konferansa Dîakurdê serketî derbas bû


Ez nuh ji konferansa Dîakurdê hatim, gihîştim malê.

Konferansê li dora 7 seeta ajot, em hinekî westîyan, lê konferanseke bi ser û ber û bi dûzan bû. 
Di panelan da konferensîyran gelek meseleyên muhîm minaqaşe kirin û bersîvên beşdaran dan

Dîakurdê bi vê konferansê gavake baş avêt, di konferansê da li ser gelek kar, wezîfe û gelşên dîasporayê hat peyivîn.

01 november 2024

Xwedêgiravî li Tirkiyê îşkence tune ye (!)

 


Pûlisên tirk vêsê girtine ser mala Elî(Alî) Çeven, ew birine emnîyetê. Lê xistine, îşkence pê kirine.

Çend roj berê jî gortin û berdan. Dîyar e emrekî nuh çû ji dozgeran ra. Lema dîsa girtin.

Wek her tim dikin, Elî Çeven jî bi îthama ”propagandeya rêxistina terorîst kiriye” sewqî sawcî kirine.

Meclîsa Tirkiyê pêşniyara ji bo wergera kurdî red kir

Di parlamamentoya(meclîsa) Tirkiyê da pêşniyara DEM partiyê ya ji bo wergerên (tercumanên) kurdî bi rayên AKP´ê û MHP´ê hat redkirin. 

Parlamenterên AKP´ê û MHP´ê qebûl nekirin ne kurdî were peyivandin, ne jî were wergerandin. 

Di nava wan da parlamenterên kurd jî hene, wek irqçiyên tirk ew jî li dijî zimanê xwe ne.

Li Valencîyayê Tofana Nûh rabû


Di telewîzyona Swêd da, di hin parvekirinên medyaya sosyal da li tofana li Îspanyayê, li bajarê Valencîyayê temaşe dikim, ji tiştê dibînim nikanim bawer bikim. Matmayî dimînim, gurrûzî digire canê min.

Tofana Nûh tîne bîra meriv. Barana Tofana Nûh çel rojan, bi şev û roj bênabên barî bû, lehî rabûbû, çiya û derya gîhandibûn hev.

Li gorî xeberên ajansan 158 kes mirî hatine dîtin, lê gelek kes hîn wenda ne. Tirs heye ev jimar zêdetir bibe.

PARVE BIKE