Melîh Aşik, di nivîsa xwe ya do ya di rojnameya Mîllîyetê da dibêje, piştî gotinên Oymen yên meclîsê gelek kes dijminatiya Ataturk û Komara Tirkiyê dikin, dixwazin Komara Tirkiyê û Ataturk ji çavan da bixînin û bûyerên Dêrsimê jî weke qetlîamekê nîşan bidin.
Li gor Melîh Aşik, li Dêrsimê qetlîam nebûye û gelê Dêrsimê jî ji xwe tu carî bi çavê qetlîamekê li bûyeran nenêrîye.
Aşik dibêje, ”gel, Seyid Riza qehreman û CHP jî wek partiyeke qetlîam kiriye nedîtiye. Heger wisa bidîta ewê rayên nedana CHP-ê.”
Û dûra jî ji hilbijartinên 1950 heta 1970-î numûneyan dide.
Dibêje di sala 1950-î da hilbijartinên giştî çêbû. DP-ê(Paratiya Demokrat) li Dêrsimê ji sedî 60 û CHP-e jî ji sedî 40-ê dengan stendiye.
Di hilbijartinên 1954-an da CHP ji sedî 53, DP jî ji sedî 46-ê dengan girtiye.
Di sala 1957-an da CHP-ê ji sedî 53, DP-ê jî ji sedî 34-ê dengan girtiye.
Di sala 1965-an da CHP ji sedî 34, AP(Partiya Edelatê)ji sedî 27-ê dengan girtiye.
Û di sala 1973-an da jî CHP-ê ji sedî 70-ê û AP-ê jî ji sedî 14 girtiye.
Piştî van reqeman jî dibêje, heger gelê Dêrsimê bi çavê partiyeke qetlîamcî li CHP-ê binêriya ma ewê raya xwe wisa bikar bianiya?
Bêguman Melîh Aşik bi van reqeman demogojiyê dike û dixwaze teror û qetlîama ku dewletê li Dêrsimê kiriye veşêre.
Ji dêlî ku sebebên rastîn yên van netîceyan bibêje, bi zanetî meselê belovacî dike û dibêje Dêrsimî ne li dijî CHP-ê bûne.
Ji bo ku Dêrsimî û bi giştî jî kurd dîroka xwe nizanibin, qetlîamên dewletê fêr nebin dewletê her tedbîr girtiye, hemû derew û sextekarî kirye.
Ê baş e kurd, elewî û Dêrsimî ewê çawa û ji kê fêr bibin?
Di nabêna salên 1937-1938-an da dewletê li Dêrsimê 13 hezar û 160 kes, bi biçûk mezinan va qetil kir, 11 hezar û 818 kes jî bi darê zorê şand surgûnê, bi çolan xist.
Ev reqem li gor reqemên arşîwên dewletê ne, lê hejmara rastî bêguman ji van reqeman gelkî zêdetir e.
Heger reqem ev bin jî, ev tê wê maneyê ku Dêrsim û hemû gundên wê wêran kirine, hema hema kes lê nemaye.
Û kesên surgûn kirine jî birine li çarhawêlî Tirkiyê belav kirine, her malbetek li gundekî bicîkirine û nehîştine kes kesî bibîne.
Û piştî wê jî li seranserê Kurdistanê dest bi teroreke mezin kirine.
Hemû zana, mîr, beg û kesên kurdperwer, ronakbîr û pêşengên civatê ya kuştine ya jî mecbûrî surgûnê kirine.
Kurdistan vala bûye.
Milet bê serî, bê serok û bê rêber û bê ronakbîr hîştine.
Ji bo ku milet ji dîroka xwe qut bibe, xwe nas neke, nizanibe dewletê çi aniye serê bav û kalên wan hertişt li kurdan yasax kirine.
Ziman yasax, axaftin yasax, nivîsandin yasax, kitêb, kovar, rojname tune, mekteb tune û kesên şiyar, zana û ronakbîr jî hemû ya kuştine ya jî bi çol û çeplelan xistine.
Û bi vê jî nehatine serî, ji bo ku kurd xwe negihîhin serok û kadirên serîhildanan, bi wan ra nekevin têkiliyan çûn û hatin qedexe kirine, sînor mayin kirine.
Navê Kurdistanê, navê kurd yasax kirne.
Û dûra jî dîrokek li ser esasê derewan çêkirine û fêrî zarokan kirne.
Di vê dîrokê da serîhildana Îbrahîm Paşayê Milî, serîhildana Koçgiriyê, serîhildan Şêx Seîd, serîhildan Agiriyê, serîhildana Zîlan û herî dawî jî ya Dêrsimê tuneye.
Miletekî bi navê kurd û welatekî bi navê Kurdistanê tuneye.
Ji bo ku di nabêna cîlan da berdewaniyeke nebe, ji bo ku kurd serpêhatî, tecrûbe û zanînên xwe dewrî hev nekin, li yek bajarekî Kurdistanê jî yek malbateke eşraf, beg, mîr, yek kesekî alim, welatperwer, zana û ronakbîr nehîştine.
Yanî ji bo ku hafizeya cîlên nuh radibin paqij be, qetlîamên dewletê li hember kurdan kiriye fêr nebin, di heqê kurd û Kurdistanê, di heqê dîroka xwe da tiştekî nizanibin dewletê hertişt kiriye.
Û îro jî Melîh Aşik radibe dibêje, çima elewî û Dêrsimî rayên xwe didin CHP-ê? Heger CHP-ê qetlîama Dêrsimê kiribûya milet ewê rayên xwe nedayê.
Ji bo ku Dêrsimî bizanibin Ataturk û CHP-ê çi kirye, berî hertiştî dibê dîroka kurd û Kurdistanê bizanibin.
We dewletê hîştiye ku kesên beşdarî serîhildanê bûne li welatê xwe, li bajarê xwe, di nava qewmê xwe bijîn?
Û ev jî ev 80 sal in yasax e.
Zora zaliman ji viya ra dibêjin, him nahêlin kurd xwe û dîroka nas bikin, bizanibin vê dewleta kemalîst çi aniye serê pêşiyên wan û him jî dibêjin, heger CHP-ê qetlîam kiribe wê demê çima dengên xwe didinê?
Keriyê bê şivan gur vê dikeve, dibe qûtê lawir û teyr û tuyan.
Miletê bê rêxistin, bê rêber, bê ronakbîr, bê nivîskar, bê mekteb, bê dem û dezgeh jî mahkûmî bindestiyê ye, nikane dost û dijminên xwe ji hev bigerîne.
Çimkî ji hafizeya civakî, ji zanîn, hest û şuûrekî netewî bêpar e, weke merivê bêhiş, xêv û qêmaqil e.
A sebebê ku dêrsimî û bi tevayî jî kurd hîn jî raya xwe didin partiyên dijminê xwe ev yek e, dewlet nahêle kurd rastiyê fêr bibin.
Dema kurd dîroka xwe bizanibin, rastiyê fêr bibin ewê sûcên Ataturk û qatiliya vê dewletê derkeve ortê.
Wê demê dêrsimî jî ewê bizanibin ku qatilê pêşiyên wan Mustafa Kemal û CHP-ye ye û ewê rayên xwe nedinê.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar