Du roj berê serokê belediya Diyarbekrê Osman Baydemîr, sîstema perwerdeya Tirkiyê rexne kir û got, li gel ku ew bi zarokên xwe ra tenê bi kurdî dipeyive jî lê piş tî ku zarokan dest bi zarokxaneyê kirine zarok bi kurdî napeyivin û bi tirkî bersîvê didin wî.
Berê ez dixwazim beş ekî ji vê axaftina Baydemîr bigrim jêr. Baydemîr wiha gotiye:
”Ez 40 salî me û ji roja ku ew çêbûne û heta nuha ez yek kelîme jî bi tirkî bi Mîr Zanyar û Diyanayê re nepeyivîme; ez bi wan ra hertim bi kurdî dipeyivim. Lê belê herdu zarokên min piştî ku dest bi çûna zarokxaneyê kirin kelîmeyekê tenê jî bi kurdî bi min re napryivin. Ez bi kurdî ji wan dipirsim ew bi tirkî bersiva min didin. Ew bi tirkî dipirsin, ez bi kurdî bersiva wan didim. Ez pir vekirî û zelal dibêjim: Ev zilm e. Sibe ewê dest bi dibistanê bikin û bibêjin ”Ez tirk im, rastgo me, xebatkar im”. Min 20 salên xwe daye vê dozê û ez nikanim zimanê xwe bidim zarokên xwe, ev zilm e. Divêt polîs û dozgir vê bizanin û halê me fêm bikin. Em ne tirk in, em kurd in, em dixwazin bi zimanê xwe û bi nasnameya xwe wekî parçeyeka ji vî welatî bijîn.”
Tiştên Baydemîr gotine hemû rast in, ne halê wî tenê, halê hemû kurdên bajarî, bi taybetî jî yên ku zarokên xwe dişînin zarokxane û dersxaneyên taybetî rewş a wan ev e…
Li Kurdistanê zarokxane fenomeneke nuh e û diyar e di destê hêzên pir xerab da ne.
Berê li Kurdistanê her zarokê diçû dibistanê bi vî rengî ji zimanê xwe qut nedibû.
Baydemîr jî bi salan çûye dibistanên tirkî û bûye abûqat, lê trajediya hatiye serê zaroên wî nehatiye serê wî.
Nefreta ji zimanê kurdî û kurdayetiyê ne bi dibistanan, bi zarokxaneyan destpêkiriye.
Par gava ez çûm welêt min dît ku eynî tişt hatiye serê lawê birayê min ê biçûk jî.
Birayê min xanima wî û diya min bi zarokên ra bi kurdî dipeyivin. Lê weke Baydemîr jî gotiye, piş tî ku lawik çend mehan diçe zarokxaneyê, dev ji kurdî berdide, dibêje kurdî pîs e û bi dê û bavê xwe ra bi kurdî napeyive, tim bi tirkî bersîva wan dide. Û dema dê û bavê wî pir israr dikin, diqehere û dibêje ez ne kurd im, ez tirk im û nizanim çi û çi…
Li ser vê tavilê wî ji zarokxaneyê derdixin. Dema min dît psîkolojiya lîwîk qet ne baş bû.
Yanî problem zarokxane, personal û pwerdeya wê ye. Di zarokxaneyê da zarokan bi pereyên dê û bavên wan dikin neyarê zimanê diya wan û kurdbûnê.
Li Kurdistanê kî dikane û diwêre li zarokên kurdan wiha bikin pir înteresant e. Ji ber ku zarokxane ne ya dewletê ye, tiş tekî prïvat e, dibê kesên li wir kar dikin nikanibin weke mamürên dewletê ïdeolojiya resmî têxin serên zarokan.
Ez nizanim li Diyarbekrê kî zarokxaneyan vedikin û kesên li wir kar dikin kî ne û çi babet kes in?
Ev gelkî girîng e, zarokxane yên kê ne û kî li wir dixebitin û tahsîl ü terbiyeya wan çi ye?
Lê bi qasî ku ez dibînim li Diyarbekrê zarokxane bûne hêlîna asîmîlasyonê û dûrketina ji kurdî û kurdayetiyê.
Dibê belediye li ser vê meselê raweste û di vî warî da tedbîran bigre.
Ya din dibê belediye û kurdên din jî zarokxaneyên xurî kurdî vekin û dibê kurd jî zarokên xwe bişînin wan zarokxaneyan.
Ji ber ku di jiyana zarokdan da temenê di nabêna 3-û 6 salî da pir girîng e. Di van salan da zarok him di warê bedenî û him jî di warê zeka, ş exsiyet û fêrbûnê da zû bi pêş dikeve û zû fêr dibe, gelek norman digre, baş î û xerabiyê ji hev digerîne.
Rexnekirina dewletê û gazin tenê têr nake, dibê em bi xwe jî hin gavan bavêjin. Carê dibê meriv fê bibe çima piş tî destpêkirina zarokxaneyê zarok ji kurdî wiha dqut dibin?
Mesela li sêd hemû zarokên xerîba û helbet yên kurdan jî diherin zarokxaneyan, lê zarok weke yên Diyarbekrê dev ji zimanê xwe bernadin.
Ya din, di vê meselê da gava herî girîng vekirina zarokxaneyên kurdî ye, dibê kurd zarokxaneyên kurdî vekin û kurd jî zarokên xwe biş în wan.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar