Li ser mijarke girîng

Do di facebookê da li ser asîmîlasyonê û li Diyarbekrê rewşa zimanê kurdî bi çend dost û hevalan ra minaqeşeyek dirêj çêbû.
Hinek kesan qala serpêhatiyên xwe yên Diyarbekrê kirin, hinek dost û hevalan jî gotin bi van numûneyan hûn neheqiyê dikin, rastiya Diyarbekrê ne wihaye.
Min li wir jî got û li vir jî dibêjim, bi dîtina min, gelşa zimanê kurdî ne ya Diyarbekrê tenê ye, ya hemû Kurdistanê ye.
Li her dera Kurdistanê li gorî 30-40 berê asîmîlasyon pir pêşda çûye û dihere.
Ev rastiyeke berbiçav e û kes nikane vê rasyê înkar bike.
Helbet musebîbê vê rewşê ne kurd in, dewleta tirk e. Hêviya dewletê ew e ku bi bi riya asîmîlasyonê kurdan bihelîne, bike tirk.
Em hemû bi vê nêt û xebata dewletê dizanin.
Hema ez ji malbata xwe dest pê bikim, 30 sal berê, ji bera me Xamoya yek kesê bi kurdî nizanîbûya tunebû, lê îro belkî 100-200 zarok, xort bi kurdî nizanin.
Û em li ji Wêranşarê ne, eşîr û gundî ne.
Îcar ne malbata min tenê, hemû malbatên kurdan di vî halî da ne. Bira her kes li dora xwe, li malbata xwe mêze bike, ewê bibîne ku me çi zayîat daye û dewlet jî çiqasî biser ketiye.
Ev li her bajarê Kurdistanê û li di her malbatê da wiha.
Deme meriv viya bibêje meriv xebata kesî înkar nake, êrîşê nabe ser kesî û hêzekê, ev gelşa me hemû kurda ye.
Dewleteke weke hûtekî bi hemû hêz, îmkan û wasiteyên xwe bi şev û roj dixebite ku vî miletî asîmîle bike.
Ne ku hin grûb û partî baş in, zimanê hin hin partî û hêzan kurdî ye, tenê yê PKK-ê û hevalên wan ne bi kurdî ye.
Na, ev ne wiha ye, kî viya bibêje ne rast e.
Belkî PKK û hevalên wan dîsa ji hemû hêz û partiyên din bêtir di vî warî da hin gavan davêjin û hin xebtan dikin.
Ez par çûm Kurdistanê, min bi çavê xwe dît, kurdê herî kurdçî û şiyar jî(ji hemû hêz û grûban) bi hev ra bi tirkî dipeyivn, bi zarokên xwe ra bi tirkî dipeyivîn. Dema me bi wan ra bi kurdî israr dikir matmayî diman, fena ku em adeteke nuh bibin nava wan.
Li kurdistanê kurd li 3040 sal berê pir şiyar bûne, bi milyonan însan doza kurdayetiyê û mafên kurdan dikin.
Lê bikaranîn û axaftina zimên ne li gora vê tevgera kurd ya netewî ye, pir zeîf e…
Weke min got, bi milyonan kurd bi xwe hesiyane, bûne kurd, ev rast e, lê ziman tirkî ye...
Bi taybetî jî di nava keç û jinan da tirkî pir di rawjê da ye. Zimanê zarokan hema hema hemû bi tirkî ye. Meriv viya li kuçeyan dibîne.
Ez rastî hevalekî şirnexî hatim, dostê PKK-ê bû û li Şirnexê mamosteyê lîseyê bû. Wî bi xwe ji min ra got, li Şirnexê di nava telebeyan û bi taybetî jî di nava keçan da halê kurdî pir xerab e.
Dema meriv qala vê gelşa netewî bike dibê kes xwe aciz neke û weke înakara heqê hin kesan, hin hêzan fêm neke.
Ev derdekî me yê mişterek e, dibê em bi hev ra li çareyekê bigerin...
                                                                        ***
Xwşka Melîke Altan, te tiştên pir rast û pir di cîda gotine. Xwedê jinan ji cimata kurdan û ji serê me kêm neke.
Gotinên ne xweş û xeber tu carî ne sîleha jinê ye, ev sîleha pîs, zengarî û bi zirar ya mêran e.
Loma jî mêr zû radibin hev û gotinên ne xweş ji hev ra dibêjin.
Dibê meriv ji kurdan bixwaze ku qedir bidin zimanê xwe, pê binivîsin û bipeyivin.
Ev rast e.
Lê weke te jî gotiye, ne rast e ku meriv nezanîna kurdî gav û saetê bi zimanekî ne xweş li serê kurdên kurdînezan tim bike serhevde.
Yanî dibê meriv bi zanîna kurdî xwe mezin û xelkê jî biçûk nebîne.
Ji ber ku hemû kesên kurdînezan ne weke hev in, hinekên wan bi rastî jî ne sûcê wan ê şexsî ye ku kurdî nizanin.
Lê hinek jî hene dizanin lê napeyin, nanivîsînin.
Li alî din helbet dibê meriv sûcê ronakbîr û siyasetmedaran jî ji bîr neke, vê kêmasiya wan jî tim bibîra wan xe...
Bi kurtî di rexneyên xwe da meriv çiqasî nerm û maqûl be hewqasî baş e...
Lê helbet di vî warî da sûcdarê herî mezin dewlewta tirk e, dibê meriv berê xwe bide dewletê û siayseta wê ya nîjadperest.
Lê dibê meriv wezîfeya xwe jî tu carî ji bîr neke...
                                                                    ***
Birayê Oruç Sural, dîtina te ya derbarê kurdên bakur da sedîsed rast e, meju û hestê kurdên bakur deforrm bûne, kurd qudûmşikestî bûne.
Hest û fikrên wan yê afirandina bi kurdî pir lawaz û seqet e. Loma jî nikanin berhemên kurdî biafirînin.
Mesele kurdên sûrî ji me gelkî kurdtir û netewîtir in û loma jî di warê berhemên kurdî da, weke muzîk, karîkator, risim, edebiayt û hwd din da pir li pêş me ne.
Yek hunermendekî kurdê Sûrî tueneye ku bi kurdî nizanibe.
Lê yên me ji sedî nodûnehê wan bi kurdî nizanin û yên dizanin jî xwe xwe lê nakin xwedî, dibêjin kurdiya min zeîf e.
Ancax ji sedî yek dudu bi temamî xwe daye kurdî.
Wê rojê Şêxhmûs Dîkenê nêzî 60 salî, dema di jiyana xwe da cara pêşî 7-8 rêzên çewto mewto û neqarat li hev ragirt, di çapemeniya kurd da olaneke mezin da, piraniya malperên kurdan ev zafera wî bi zilxit û lîrandin kirin xeber û gotin, mizgîn li we û çavê we hemû kurdan ronî be, wa ye Şêxmûs Dîken jî di taliya emrê xwe da nivîsa xwe ya kurdî ya pêşî nivîsî.
Dema malzeme ev be, bêguman berhem jî çênabe.
Pêşiyan gotine, ji hesinê xerab şûrê baş çênabe.
Ev rast e.
Lê li gel vê jî dibê em hewil bidin vî malzenmeyî baştir bikin, kalîteya wî bilind bikin, ji bo ku weke milet em kanibin bibin xwediyê şûrên baş…