Dewleta tirk dike were îmanê

Hevalekî min ev sê hefte bûn li Tirkiyê bû, do li min geriya, got ez hatime, were bîstekê em ji xwe ra sohbet bikin.
Piştî kar ez çûm, me hinekî henek menek kir û dû ra min got:
-Ma li Tirkiyê rewş çi ye, piştî bûyerên Bêzlê û Diyarbekrê miletê tirk çi digot, reaksiyon û dîtina milet çi bû?
Hevalê min bi kurtî got:
-Zinar, wele ev cara pêşî ye ku min dît însanên li kuçê pir vekirî li dijî leşkeran dipeyivîn, gotinên nemayî ji artêşê û ji generalê golfçî ra dikirin. Berê meriv nikanîbû li dijî artêşê devê xwe vekira, lê îcar gelek kesî vekirî digot tiliya generalan di van bûyeran da heye, ew dixwazin şer û teşxele berdewam be.
Hevalê min qala Kurdistanê û kurdan nedikir, qala Stenbolê, hin bajarên din û tirkan dikir.
Bi baweriya min meriv li Tirkiyê vê rewşa nuh, vê reaksiyona li dijî artêşê ji der da jî dibîne.
Berê li Tirkiyê artêş tabûyeke mezin bû, kesî newîbû bi rengekî vekirî berê xwe bidayê û ew rexne bikira. Yên rexne dikirin jî pir ”sergirtî” û bi ”êrifî” rexne dikirin.
Yê li hember vê tabûyê şerekî eşkere û bi cesaret îlan kir rojnameya Tarafê û nivîskarê wê Ahmet Altan bû.
Rojnameya Tarafê ji roja dest bi weşanê kiriye û vir da ye(teqrîben ev salek e)li dijî serdestî û dîktatoriya artêşê şerekî medenî û bi cesaret dide.
Û bi taybetî jî Ahmet Altan di vî warî da roleke gelkî girîng lîstiye û dilîze.
Bêguman di nava rewşenbîrên tirk da bêyî Ahmet Altan jî hin kes midaxeleya artêşê ya siyasetê rexne dikin hene.
Lê gelekên wan di rexneyên xwe da ya zimanekî ”ezop” ya jî zimanekî pir ”întellektuel”, pir giran bikar tînin loma jî ne gel jê fêm dike û ne jî digihîje armanca xwe.
Lê Ahmet Altan, zimanekî pir sade, pir basît û pir vekirî bikar û pir bi tesîr bikar tîne. Tu carî tu tiştî bi îma û bi mane nabêje, rexneyên wî hemû jî pir vekirî û edresên wan diyar in.
Ji ber ku ji kesî ne ”avis e” û ne zilamê kesî ye loma jî gotin û fikrê xwe tu carî sansor nake, çi difikire wek mêran, bêyî ku bibe û bîne dobre dobre dibêje.
Û di ser da jî pir xweş dibêje. Her nivîseke wî di dîwarê artêşê yê tirsê da qulekê vedike, tirs û xofa artêşê ya di dilê rewşenbîr û milet da dişkîne, cesaretê dide însanan.
Ji ber ku cesareta medenî pê ra heye loma jî ji serekerakn û ji generalan natirse, wan ji asîmanên bilind dadixîne jêr û merteba mamûrekî dewletê.
Dema qala serekerkan û generalekî dike, weke gelek rewşenbîr û rojnamevanên din devê wî li hember wan nakeve hev, ji ber hurmeta tirsê nakeve hazirolê.
Piştî bûyera Bêzelê, ez bala xwe didim çapemeniya tirk êdî gelek kesên din jî wek Ahmet Altan diwêrin artêşê, generalên vala û cahil û midaxeleya wan ya siyasetê pir vekirî rexne bikin.
Bi qasî ku di van du hefteyên dawî da text û taca general û artêşa tirk hatiye hezajandin di seranserê 85 salên Komara Tirkiyê da nehatiye hejandin.
Êdî nivîskar û siyasetmedarê herî tirsonek, herî bêtir zilam û pepûkê leşkeran jî diwêre li hember leşkeran dengê xwe derxe û wan rexne bike.
Kesê rê li ber çêbûna vê cesareta medenî û civakî vekir rojnameya Taraf û bi tabetî jî Ahmet Altan e.
Ahmeta Altan bi her nivîseke xwe kevirek ji dîwarê artêşê yê tirs û xofê xist û bi vê yekê jî cesaret da kesên din û civatê.
Êdî wek salek berê kes ji artêşê û generalan natirse, nivîskarê herî bêzirav jî diwêre ji serekerkan ra bibêje îstîfa bike.
Ev pêşketineke pir baş e. Heta ku otorîte û tirsa artêşê ji dilê milet û siyasetmedarên bêzirav derneke li Tirkiyê tu jahr nayê belav bikirin, ne demokrasî tê û nej î mesela kurd hal dibe.
Di salên 60-î da tu kesî li Tirkiyê newêrîbû navê Kurdistanê bigirta ser zimanê xwe, cesareteke wiha bi kesî ra tunebû. Ji bo vê cesareta medenî wext lazim bû.
Lê îro, êdî heger yek ne pir reben û pepûk be bi rehetî dikane bibêje Kurdistan û dibêjin jî.
Ji ber ku ew dema tirsê ji zû da ye li dû maye.
Tirsa ji artêşê jî êdî ketiye wê prosesê.
Ji îro û pê va her ku biçe artêşê hêz û otorîteya xwe wenda bike û hêdî hêdî ewê têkevin bin emrê siyasetmedaran.
Bûyerên îro li Tirkiyê û li Kurdistanê diqewimin û biryra Tirkiyê ya naskirina hukûmeta Kurdistanê û vexwendina Nêçîrvan Barzanî ya Anqerê îşaret û xeberfêrîka vê têkçûna artêşê ye.
Îşareta têkçûna siyaseta tirkan ya înkar, îmha û dijminatiya kurdan e, carê rê vebe, ”fedî û şerma” xwe hinekî bişkê ewê hîn gelek tiştên din jî qebûl û nas bikin. Ya girîng divê carê rê ve. Û piştî kur ê vebû tirkê zû fêrî qebûlkiran gelek tiştên din jî bibin.
Lê divê kurd jî zêde wan neêşînin, hêdî hêdî…
Siyaseta kurdên başûr, artêş û siyasetmedarên tirk yên cahil û îrrasyonel rezîl kir, anî pênc peran.
Çimkî dawiya dawî, piştî hewqas zirt û fort mecbûr man ku hukûmeta Kurdistanê nas bikin û bi wan ra rûnin.
Bi kurtî li Tirkiyê ji nuha û pê va tu tişt êdî ewê ne weke salek berê be.