TEVKURD hafiza kurdan ya netewî xurt dike

TEVKURD-ê, Komeleya Ehmedê Xanî, CIWANKURD, Weşana Ray û çend rewşenbîr û siyasetmedarên kurd biryar dabûn ku do(29/6) li ser Serîhildana Netewî ya gorbuhuştê Şêx Seîd li Diyarbekrê panelekê çêkin.

Lê panel ji alî walîyê Diyarbekrê va hate qedexekirin.

Bijî Îspanya!

Xeyala 44 salan ya îspaniyan nîhayet îşev li Wîyanayê bi rast geriya û Îspanya bû şampiyonê Ewrûpayê.

Vîva Îspanya!

Îspanyayê şampiyonî heq kiribû. Mêrikan ji destpêkê heta şeva ku kûpa zêr girtin û bûn şampiyonê Ewrûpayê hemû maçên xwe qezenc kirin û futboleke xweş, oefensîv û pir bi qalîte lîstin.

Kurdekî ruhkole êrîşî Bejan Matûrê kir

Sê roj berê(25/6-08) di rojnameya Zamanê da nivîskar û şaira kurd Bejan Matûr, nivîseke bi navê “Kurd çawa li maçên milî temaşe dikin?” nivîsî.

Matûr, di nivîsa xwe da qala bîranîneke xwe ya derbarê şêl û hestên kurdên Tirkiyê dike û dibêje, di sala 2002-an da li Roterdamê li qahwexaneyekê li maça nîvfînalê ya di nabêna Tirkiyê û Brezîlyayê da dihat lîstin temaşe dikir.

Îspaniyan rûs pelixandin

Îşev kompîtora min bêbextî bi min ra kir, piştî maça Îspanya û Rûsan bêxwediyê nexebitî.
Ez dîn bûm, lê ji ber ku min berê yek di haletekî wiha da yek şikandibû, loma jî min zêde bela xwe tê neda.

Min kir nekir, got “kafirê kuştî” ez naxebitim.

Almanan nehîştin tirk zêde dîn bibin

Almanan li Baselê li saha Stat St. Jakob Park-ê bi zor û di deqîqeya 90-î da tekerê otoboza tirkan teqandin û ew kor poşman paş da şandin mal.

Ez bawer dikim di heqê tirkan da ev netîce baştir e, qezenckirina li hember almanan jî ji bo wan pir zêde dibû.

Wek milet ewê xwe aeqet bikirana.

Tirk pir nêzî fînalê bûbûn û tu nemabû ku zora almanan bibin jî. Heger îcar jî şansê wan wek carên berê alîkariya wan bikira ewê zora almanan bibirana û bimana fînalê.

Lê xwedê kir ku îcar şans û “mûcîzeyan” ji wan bêtir alîkariya almanan kir û loma jî ew biser ketin.

Lê wek taxim alman futboleke xweş nelîstin, tirkan ji wan baştir lîstin. Lê dema şan jî alîkariya meriv neke, meriv xweş jî bilîze meriv dikane wenda bike. Tiştê îşev hat serê tirkan ev e.

Mesela kurd jî baş li ber xwe didin, baş şer dikin û syaseteke pir baş jî dimeşînin lê ji ber kur "şansê" wan tuneye, ne Xwedê û ne jî xwediyên dinyayê alîkariya wan dike loma jî dikin nakin nikanin bi dewleteke serbixwe. Lê roja ku şansê wan jî serî hilde bêguman ewê jî qezenc bikin.

Bi rastî jî heta deqîqeya dawiyê çi destê tirkan hat mêrikan kirin û ev cara pêşîye ku futboleke gelkî xweş lîstin, lê ji ber ku şans û tesadufan û bi gotina Abullah Gul “Xwedê” jî îcar wek carên berê alîkariyan wan nekir loma jî benzîna wan tê nekir.

Ez bi xwe gelkî kêfxweş im ku “Xwedê” îcar jî alîkariya tirkan nekir, ji ber ku wek civat, wek dewlet û wek milet ne layiqî alîkariya “Xwedê” ne, ji ber ku çiqas zilm, xerabî û nerindiyên Xwedê qedexe kiriye hemûyan dikin.

Hin rojnameyên tirkan manşet avêtine, gotiye, “em têk çûn lê em nepilixîn, me bi heysiyeta xwe wenda kir”, ev jî teseliyeke. Helbet bipelixiyana baştir bû, lê ew hêz li ba almanan tunebû.

Qey îşev ev jî cîlweya dîrokê bû, heta nuha ji maça pêşî ya li hember Norweçê bigre heta bi maça li hember Xirwatan, tirkan di hemû maçan da ya di deqîqeya dawî da ya jî di yên dirêjkirinê da gol avêtin û qeznc kirin.

Lê îcar dora raqibê wan bû, almanan jî di deqîqeya 90-î da golek avêtin û maç 3-2 qezenc kirin.

Bi baweriya min ya herî xweş ev bû. Dibê tirk jî his bikin ku wendakirina di deqîqeya dawî da çiqasî ne xweş û zor e.


Li ser bextê Netkurdê û M.Ş Oncu be, li gor ku Netkurd dinivîse, dibêje almanan berî maçê gotine ku ewê “Kûpayeke ji kibaba donerê” diyarî tirkan bikin.

Bi rastî jî alman miletekî xwediyê gotina xwe ye, mêrikan gotinan xwe anîn cî û tirkên “donercî” dîsa şandin ser karê wan yê kibabfiroşiyê.

Piştî her serkeftinekê hin rojnameyên tirkan bi pûntoyên mezin manşet diavêtin û digotin:

“Tirkên dîn!”

Min nuha bala xwe dayê, îcar jî gotine:

“Dînîtî heta vira!”

Alman miletekî zana ye, dizanin dînan zû biaqil bikin...

Mala almanan ava ku nehîştin tirk zêde dîn û har bibin...

Hesabê mal û bajêr li hev derneket

Em îro mîvanê cîranê min Mamoste bûn.

Camêr ev du roj in sirf ji bo xatirê me diçe masiyan.

Di netîcê da qey ji şansê me ra, bawer bikin teyşetek masî girtibû.

De îcar wî û xanima xwe bi hostayî û marîfeteke wer di rûn da sor kirin ku jê nayê gotin, bawer bikin me "telî xwe pê ra xwar."

Ê piştî xwarina masiyan jî nedibû hema em bibêjin de bi xatirê we û me berê xwe bida malê. Bêyî me, du hevalên din jî mîvan bûn.

Me ji berêvkê da masiyê xwe xwar, bîra xwe vexwar û sohbeta xwe jî kir.
Di şevbêrkên wiha da bixwaze nexwaze meriv defterên kevn vedeke û dest bi sohbetên nostaljîk dike.

Me jî wer kir, gotinê gotin vekir û em man heta set 23-ê şevê.

Min li ba xwe wer hesab kiribû ku emê hinekî zû rabin û ezê pê ra bigihînim ku çend xîçan di tirkan wer kim. Lê hesabê mal û bajêr li hev dernekt, em dereng man.

Ji ber vê yekê jî ez pê ra nagihînim ku îşev tiştekî din binivîsim. Divê ez zû rakevim ji bo sibe maça Tirkiyê û Almanya heye, divê ez li ser xwe bibim û bi dîqet li maşê temaşe bikim.

Ez hêvî dikim ku Alman ewê me mehcûb nekin, ku tirk zora wan jî bibe, ne ji bo me kurdan tenê, ji bo her kesî tahlûke mezin e. Çimkî tirk fêrî serkeftinên wiha mezin nebûne, piştî serkeftinên wiha dîn û har dibin û wek guran bi çolan dikevin û zirarê didin însanan.

Loma jî ya baş ew e ku bi carê da zêde biser nekevin, hêdî hêdî, çimkî rebenan dikanin xwe jî û însanên din jî seqet bikin.

Dema şansê yekî pir hebe û kabê wî tim mîr were, kurd dibêjin "quzê gur pê ra ya." Li gor baweriya min şansê tirkan ji "quzê gur" jî xerabtir kir, "quzê gur" têra hewqas şans nake, dibê "quzê tiştekî din" bi wan ra be...

Bi hêviya ku sibe ev "quz" jî tê rê neke...

Bi kurdî ”Biji Serok Tayyip” jî qedexe ye

Serokwezîrê Tirkiyê Recep Tayyip Erdogan, do çû Batmanê û li wir axaftinek kir. Endamên AKP-ê yên qeza Qozlixê jî bi bandiroleke bi tirkî û kurdî, ”Bijî Tayyip, Bijî Serok Tayyip” çûn pêrgî serokwezîrên xwe.

Lê pûlisên parêzvanên serokwezîr xwe pir aciz kirin û tavilê bandirola bi kurdî ”Bijî Serok Tayyip Erdogan” bi zor anîn xwarê.

Pûlisên parêzvanên serokwezîr piştî ku bandrol ji AKP-liyên Qozlixî stendin, yeko yeko navên kesên bandirol hilda bûn jî girtin.

Serokê Belediya Qozlixê yê ji AKP-ê rebenê Hîkmet Bahşî, bi rengekî matmayî gotiye, me tiştekî xerab nekir, me tenê bi kurdî û tirkî gotibû ”Bijî Serok, Bijî Tayyip”, lê dîsa jî xwe xeyidandin û bandirol ji me girtin.

Rebeno hîn AKP û Erdogan nas nekiriye.

Çapemeniyê nenivîsîye, lê bi îhtîmaleke mezin midaxeleya pûlisan bi emrê Erdogan bûye. Em bibêjin ku pûlisan bi serê xwe, bêyî haya Erdogan midaxele kirin, lê dû ra?

Ma ne divê Erdogan tiştek bigotra?

Xwediyên bandirolê li ber xwe dane, nexwestine bandrola xwe deynin, lê pûlis bi zor ji wan stendiye. Û ev yek jî hemû li ber çavên Erdogan bûye.

Loma jî ne mimkûn e ku haya Erdogan ji bûyerê û vê midaxeleya pûlisan çênebe.

Erdogan faşîstekî tirk-îslamcî ye, mêrik naxwaze kurd fêrî hildana bandirolên bi kurdî bibin, bi kurdî sloganan biqîrin.

Dixwaze bira ev bandrol û slogan ”Bijî Serok Erdogan!” be jî ferq nake, ji wî ra dîsa jî tahlûke ye.

Ji ber ku kurdî peyivîn slogan qîrîn, bandrol hildan dikane di nava kurdan da bibe adet, kurd dikanin ji nuha û pê va hertim bandirolên bi kurdî hildin. Û ev yek jî li dijî îdeolojî û siyaseta Erdogan û AKP-ê ye.

Rol, wezîfe û mîsyona AKP-ê û îslamîstên tirk ya di nava kurdan da asîmîlekirin û tirkkirina kurdan e, loma jî ew bi tu hawî rê nadin ku kurd di nava tevgerên wan da zimanê kurdî bipeyivin û di hin waran da bi kar bînin.

Dibê kurd vê yekê baş bibînin. Qebûlnekirina bandirola bi kurdî ”Bijî Tayyip”, îspata vê rastiyê ye.

Asîmîlekirin û tirkkirina kurdan ne tenê armanca faşîst û kemalîstên tirk e, bi qasî wan, armaca sereke ya îslamîstên tirk e jî.

Ma ne hîn heta do jî kurdiya Quranê ji alî van îslamîst û diyaneta wan ve bi salan hate qedexekirin.

Berê, heta salaên 1970-î li Kurdistanê xutbeyên rojên îniyê bi kurdî bû.

Ma nuha dihêlin ku kurd li mizgeftan îbadet û duayên xwe bi kurdî bikin?

Kemalîst, faşîst ya jî îslamîst qet ferq nake, hemû jî bi qasî hev li dijî bikaranîna zimanê kurdî ne, armanca hemûyan jî ew e ku kurdan asîmîle bikin û bikin tirk.

Û ji bo ku bigihîjin vê armanca xwe jî carnan raste rast ço û zorê, carnan jî bertîl û siyasetê, dîn û Îslamiyetê bikar tînin.

Kemalîst çiqasî li dijî hebûna kurdan û zimanê wan be, îslamîstên tirkjî hewqasî li dij nin û bi hemû hêz û îmkanên xwe dixebitin ku kurdan bihelînin û bikin tirk.

Ji bo ku hêzên îslamîst jî wek kemalîst û faşîstên tirk di nva kurdan da baş werin deşîfrekirin, yanî nêt û armanca wan ya rastîn, asîmîlekirina kurdan were dîtin, dibê kurdên bi wan ra yên ku hîn ji xwe ra dibîêjin em kurd in, ji nuha û pê va tim bandirolên bi kurdî hildin, pankartên bi kurdî binivîsin.

Ev yek dikane rola kevirê mîhengê(kevirê teneşirê) bilîze. Ji ber ku hin bûyer hene ku wek kevirê mîhengê dost û dijminê meriv, dilxwaz û dilnexwazê meriv ji hev digerîne û bi meriv dide nasîn.

Futbol û dînîtiya tirkan

Ev 3 hefte ne ku maçên Kûpaya Ewrûpayê tên lîstin. Piştî têkçûna tirkan di maça pêşî da li hember portekîziyan wek gelek kesî, min jî bawer nedikir ku tîma tirk ewê were heta nîvfînalê, lê hatin.

Bêguman tirk belaş nehatin vira, baş li ber xwe dan, baş xwe parastin, ev rast e, dibê meriv qebûl bike.

Plana Tirkiyê ya terorîzekirina kurdan hebûye

Derket ortê ku leşkerên dewleta tirk di îlona 2007-an da li hember kurdan, DTP-ê û Kurdistana Federe planeke bi dizî hazir kiriye û li gor wê planê teroreke kesnedîtî û şerekî îmhakirinê meşandin.

Ev plana ku artêşa tirk ev serê salekêye li hember kurdan û hêzên îslamî dide meşandin navê wê ”Plana Faaliyeta Agahî û Piştgiriyê” ye. Hebûna vê plana artêşê tirk ya bi dizî do(20/6-08)ji alî rojnameya Tarafê ve hate eşkerekirin.

Yekîtiya Ewrûpayê dîsa fortek da xwe

Berdevkê Parlamentoya Ewrûpayê Hans Geert Pottering, berî zîrveya serokên YE ya li Brukselê li ser redkirina Peymana Lîzbonê û rewşa Tirkiyê bersîvên rojnamevanan da û got, redkirina Peymana Lîzbonê û rewşa endametiya Tirkiyê du tiştên cuda ne, kes nafikire ku mizakereyên bi Tirkiyê ra rawestîne.

Potterîng, şêla Yekîtiya Ewrûpayê ya li hember girtina AKP-ê wiha tîne zimên:

Dewleta tirk îcar jî qîlên xwe nîşanî Welatê 7 salî da

Du roj berê zarokekî kurd yê 7 salî bi navê Welat, dema ew û diya xwe diçûn Tirkiyê, ji ber ku navê wî Welat bû, li balafirxaneya Stenbolê hate girtin û paş da şandin Almanyayê.

Li gel hemû îtîraz, rica û libergerên diya Welat, berpirsiyarên dewleta tirk, Welatê 7 salî bi darê zorê ji diya wî stendin û paş da rêkirin Almanya bajarê Dusseldorfê.

Li hember mêraniya kurdan dadwerên tirk biziyan

Do (17/6-08) li Ruhayê li Dadgeha Cezaya Esliyê ya 3-em doza TEVKURD-ê hat pêkanîn. Birêvebirên TEVKURD-ê Fûad Onen, Îbrahîm Guçlu, Eyûp Karageçîlî, Arîf Sevînç û M.Kemla Oguzlu li pêşberî dadgeha tirk ya li Ruhayê kurd, Kurdistan û mafê serxwebûna gelê kurd bi mêranî parastin. Û bi parastina xwe jî sîleyeke baş avîtin ji sûretê dewleta tirk da.

Pîvana cahiliyê tuneye

Serok û rêberên tirkan bi piranî merivên cahil û dinya nedîtî ne, dema bêhemdî jî di tiştekî da biserdikevin rebenan dîn dibin, ji serketina xwe bawer nakin.

Loma jî dixwazin hemû cîhan bibihîze ku tirkan ev serkeftin bi dest xistiye.

Ji ber ku kesên ”biçûk”, kesên xwedî kompleksên xwebiçûkdîtinê tu carî nikanin mitewazî û nefsbiçûk bin.

Kemalîst û îslamîstên tirk baş di hev aliqî ne

Ev serê hefteyekê ye ku leşker û hêzên kemalîst û îslamîst baş li hev sor bûne. Herdu alî jî îstîxbarat û dosyeyên ku li hember hev hazir kirine yek bi yek derdixin piyasê û pûrê hevûdu eşkere dikin.

Çend roj berê derket ortê ku Wekîlê Serokê Mahkima Bilind Osman Paksut, bi kêmanî 3 caran bi fermandarê hêzên bejayî general Îlker Başbug ra hevdîtin pêk aniye.

Kurdan derdên xwe ji hev ra gotin

Îro, ez û gelek kurdên bakur em mîvan û guhdarê wezîr û dostekî gelkî ezîz bûn.
Em li ba wezîrê werziş û lawan(wezîrê spor û xortan)Taha Berwarî bûn. Me bîstekê derd û kulên xwe ji hev ra gotin û li hev guhdarî kir.

Taha Berwarî, camêrekî pir qedirşînas û pir wefadar e. Wezîrîya wî tu carî ew qure, pozbilind û bêwefa nekir.

Nameya xortekî pir jîr

Sibe li Tirkiyê 1 milyon 644 hezar 73 keç û xort ewê têkevin îmtîhana zanîngehê. Îmtîhan saet di 09.30-î da dest pê dike û tam 3 saetan dajo. Di nava 3 saetan da qedera bi hezaran xortî diguhere, ya keda wan ya salan bi avêda dihere ya jî zannîngehekê qezinc dikin.

Û gelekê caran ew zanîngeh û ew beşê ku qezenc dikin jî ne bi dilê wan e lê ji mecbûrî dest pê dikin, ji ber ku pûanên wan tenê ew zanîngeh û ew beş girtiye.

Meriv nizane qala çi bike?

Tiştên meriv dixwaze qalê bike hewqas pir in ku meriv nizane ji kîjanê dest pê bike.

Siyaset, teşxeleya leşker û îslamîstan û rewşa tirk û kurdan ne bes bû, nuha jî maçên Şampiyoniya Ewrûpayê xwe di berra kirin.

Ez rebenê Xwedê nizanim qala kîjanê bikim û qala kîjanê nekim?

Li Tirkiyê heznekirina ji Ataturk sûc e

Li Tirkiyê, tu kes nikane eşkere bibêje "ez ji Ataturk hez nakim", dema wiha bibêje malik lê dişewite û ciyê wî zîndan e.

Fatîh Altaylî, do di kanala 1-ê da di programa xwe ya Teke Tek(yek yek)da bi çend keçên unîversîteyî ra peyivî û dîtinên wan yên derbarê Ataturk da pirsî. Di nabêna Altaylî û du keçên bi şarpe(sergirtî)da ev diyaloga jêrîn derbas bû:

Netîceyek ne li gor dilê min

Tirkan di deqîqeya sêyem ya dirêjkirina maçê da golek avêtin û maç 2-1 qezenc kirin. Piştî vê serketina wan ya lotowarî qet ji dilê min nayê tiştekî binivîsim.

Hinek dikanin bipirsin, bibêjin ji bo çi ez serkeftina tirkan naxwazim, dixwazim tim ew wenda bikin?

Ji ber ku ew zilmê li me dikin.

Futbol û meşhûriya min

Em îşev jî li maça Swêd û Yûnaniyan temaşe dikin. Nuha deqîqeya 37-an e. Hîn çavê me bi tu gol î nebûye. Ez ji yûnaniyan ditirsiyam lê wer xuyaye bi qasî dibêjin ne tahlûke ne.

Bêguman em dilxwazên swêdiyan e. Herdu zarok li vir hatine dinê, helbet ewê bixwazin ku welatê wan qezenc bike, tiştekî ji viya normaltir tuneye.

Ez mame di orta xelîl û celîl da

Ez di orta xelîl û celîl da mame; destmê min ne ji temaşekirina maçên futbolê yê Euro 2008-an dibe û ne jî ji nivîsandinê.

Nigekî min li alî salonê ye û nigekî min jî li ber kompîtorê ye, ez geh bazdidim vir, geh bazdidim wir.

Lê jinik ji min nexweştir e, her cara ku lîstikvanek baş nelîze, nikanibe baş li topê xe, ya jî çalimeke pir xweş bavîje, ya jî pozîsyoneke pir tehlûke çêbibe ya jî gol were avêtin hema ewê qîrînî vêkeve, bi qîrîna wê ra ji mecbûrî ez ji ber datayê hol dibim û bazdidim ber telewîzyonê.

Kurd dikin cara pêşî ji bo zimanê xwe bimeşin

Kurd dikin cara pêşî ji bo daxwazeke pir girîng û pir jî derengmayî ya nî ji bo perwerdeya bi zimanê xwe mitîngekê çêkin.

Ez vê mitîngê wek mizgîniyekê xêrê dibînim.

Kurd, her roj û gelekê caran jî ji bo tiştên vala, tiştên pir tewşo-mewşo mitîngên pir mezin û pir bi heybet çêdikin.

Hesabê kurdan şaş derket

Kurdan, di mesela bicîanîna madeya 140-î da bi qebûlkirin nabêncîtiya Neteweyên Yekbûyî şaşîtiyeke pir mezin kirin û nuha jî zirara vê şaşîtiya xwe dibînin.

Şaşiya hesabê kurdan bi rapor û pêşniyarên Staffan de Mistura derket ortê. Tiştê xuya ye pêşniyarên Staffan de Mistura, ji kurdan bêtir li gor dilê tirkan û ereban e. vê yekê meriv ji reaksiyona Dr. Mehmûd Osman fêm dike.

Siyasetmedar û endamê grûba Hevpeymanîya Kurdistanî Dr. Mehmûd Osman, do bi dijwarî li dijî pêşniyarên Staffan de Mistura derket û got, pêşniyarên Staffan gelkî xerab in û ne mimkûn e kurd wê qebûl bikin.

Piştî ku Staffan de Mistûra pêşniyarên xwe teslîmî serokkomarê Îraqê Celal Talabanî kir, reaksiyona pêşîn Mehmûd Osman nîşan da. Mehmeûd Osman, ji ajansa PNA ra got:

”Pêşniyarên Staffan de Mistura xerab in û wan ev yek ji Neteweyên Yekbûyî hêvî nedikir. Çimkî bi vê pêşniyarê Staffan, gelek herêmên Kurdistanê jê vediqetîne û dide Îraqê. Û ev yek jî nîşan dide ku Staffan de Mistura ketiye bin bandora Tirkiyê û welatên ereb û heta ya Emerîkayê bi xwe jî.”
Mehmûd Osman got, dibê meseleya madeya 140-ê nekeve destê Neteweyên
Yekbûyî, ji ber ku ew hesabê berjewendiyên dewletên cîran jî dike. Dr. Mehmûd Osman, salên ku Staffan de Mistura ji pêşniyarên xwe ra kirye bingeh şaş dibîne û dibêje:

”Staffan de Mistura sala 1932-ê kiriye bingehê dabeşkirina pêşniyarên xwe. Û sala 1932-an ew sal e ku Îraq tê da bû endama Neteweyên Yekbûyî. Xuya ye ku ev jî şaş e û bi vê serdemê re nagunce, çimkî wê wextê ne herêma Kurdistanê hebû û ne jî federalîzm.”

Wek tê zanîn Dr. Mehmeûd Osman, yek j iwan kesan bû ku ji destpêkê ve li dijî têkilbûna Neteweyên Yekbûyî bû û ew vê şêla xwe ya destpêkê bi bîr dixe û dibêje:

”Ez bi xwe ji destpêkê ve ne bi wê yekê ra bûm ku ev pirs bikeve destê Neteweyên Yekbûyî. Ji ber ku digel hemû zordarî û sitema ku li miletê kurd hatiye kirin rojekê ji rojan jî Neteweyên Yekbûyî helwestek li dijî vê zilmê nîşan nedaye.”

Dr. Mehmûd Osmanî dibêje:

” Digel ku ev rapor pêşniyarek e û ne şert e ku hemî pêşniyar bête qebûlkirin, lê belê ev rapora ji destpêkê diyar dike ku helwesta Neteweyên Yekbûyî çi ye û ewê çi encam jê derkeve."Mehmûd Osman dibêje, divê parlamentoya Kurdistanê li ser vê meseleyê zû bicive û biryarekê bide.

Li alî din endamê Eniya Tewafuqê Ebdulkerîm Samera jî li ser pêşniyarên Staffan de Mistura ji çapemeniyê ra got:

“Divê dosyeya Kerkûkê di navbera îraqiyan da bê çareserkirin û hêj dema wê yekê nahatiye ku NY pêşniyazên bi vî awayî pêşkêş bike.”

Lîsteya Hevpêmaniyê Kurdistanê jî ewê sibe civîneke taybet ji bo vê meselê saz bike û li ser pêşniyarên Staffan de Mistura rawestin.

Serokê Dîwana Serokatiya Herêma Kurdistanê doktor Fûad Hisên jî bi beyanekê got ku serokatiya herêmê û hikûmeta Kurdistanê jî pêşniyarên Staffan de Mistura nîqaş dikin û helwesta xwe ya li hember rapora Mistura paşê ewê aşkere bikin.

Hevdem cîgirê serokê parlamentoya Kurdistanê Kemal Kerkûkî jî got:

”Çend rojên din serkirdayetiya siyasî ya Kurdistanê ewê raya xwe ya li ser vê raporê eşkere bike. Niha em li Bexdayê ne û gotûbêjên me yên li ser raporê û hûrgiliyên wê dom dikin. Kîngê gotûbêjên me qediyan emê helwesa xwe diyar bikin.”
Li gor pêşniyarên Staffan de Mistûra, nehiya Qeracê ya girêdayî Mexnûrê ewê biçe ser wîlayeta Mûsilê.

Li ser vê pêşniyarê, qeymaqamê Mexmûrê Berzan Seyid Kake jî reaksiyonek ser nîşan da û wiha got:

” Ev pêşniyar ji rastiyê gelkî dûr e û bûye sedema nerihetiya xelkê navçeyê û bi taybetî jî yên gundên erebnişîn. Li nahiyeya Qeracê 76 gund hene, 40 ji wan kurdnişîn in, 34 erebnişîn in û 2 gund jî kurd û ereb têkel in. Hertim bi nasname rêjeya kurdan ji ereban gelek zêdetir bûye lê ji ber ku pêştir gundên kurdnişîn hatine veguhestin heta niha kurd venegeriyane û li benda qerebûkirinê ne.”
Li ser îdîeya pêşniyarê ku nişteciyên Qeracê naxwzin vegerin ser herêma Kurdistanê, Kake dibêje:

”Cihê matmayînê ye ku Staffan de Mistura dibêje navçe erebnişîn e û ereb naxwazin vegerin ser herêma Kurdistanê. Di maweya 5 salên borî da çendîn car erebên Qeracê rêpîvan kirine da ku vegerin ser Kurdistanê. Erebên navçeyê li dijî vê pêşniyarê derdikevin û ewê li dijî wê rêpîvanê bikin.Qerac deşteke çandiniyê ye û axa Kurdistanê ye, em bosteke axa Qeracê jî nadin. Bi tu awayî pêşniyara Staffan de Mistura qebûl nakin.”
Hinekî dirêj be jî min xwest ku xwendevan reaksiyona kurdan ya li hember pêşniyarên Staffan de Mistûra bibînin. Reaksiyona kurdan ne xerab e lê hindik e, dibê pir berfirehtir dibe. Û bi taybetî jî dibê serokê Kurdistanê û parlamentoya Kurdistanê bi tundî li dijî vê pêşniyara Neteweyên Yekbûyî derkevin û nîşan bidin ku qebûlkirina vê pêşniyarê ji bin da ne mimkûn e.

Tîr carê ji kevên derketiye, yanî Neteweyên Yekbûyî carê xwe tevî meselê kirye, êdî veger tuneye. Divê kurdan di serî da ev yek texmîn bikirana û ev tevêbûn qebûl nekirana.

Çimkî bi tecrûbeyên rapor û pêşniyarên berê jî sabit e ku di rewşên wiha da tesîra dewletan tim ji ya kurdan zêdetir bûye. Yanî Neteweyên Yekbûyî ji kurdan bêtir tim hesasiyet û daxwazên tirkan û ereban girtine dîqetê, çimkî ew ji kurdan bi hêztir in, dikanin bi gelek riyan bêtir tesîrê li raportoran bikin.

Lê ya girîng êdî ne ew e ku divê kurdan çi bikira?

Ya girîng nuha ew e ku divê kurd çi bikin?

Berî her kesî divê parlamento bi yek dengî vê pêşniyarê red bike û dû ra jî hemû rêxistinên svîl, sendîka û partiyên siyasî jî li dij derkevin û vê yekê bi çalakiyên demokraîk nîşan bidin.

Bêdengî û sistî li zirara kurda ye, divê bi rengekî vikirî û cidî pêşniyara Staffan de Mistura red bikin û bavîjin ser sergoyê têkoşîna serxwebûna Kurdistanê.

Sohbetek bi çend xwendevanan ra

Ji xwe kêm kes riya xwe bi feqîrxaneya min dixe û nivîsên min dixwîne. Lê yên bêhemdî ya jî bi şaşî riya xwe pêdixin û çend gotinên dostane û xêrzwaziyê dibêjin jî van tiştan li wir nanivîsinin, bi piranî ji e-maila min ra dişînin.

Ew jî dibe tiştekî di nabêna min û wan da, kesê din pê nahese. Helbet ev yek jî li zirara min e, reqlama min kêm dibe.

Milet dibêje qey tu carî tu kes, tu tiştî û tu komentarê li ser nivîsên min nabêje û nake.

Bêguman ev texmîn şaş e. Hin rexne, pêşniyar û şiroveyên wiha dibin ku li ber dilê min pir giranbuha û hêja ne.

Mesela du roj berê xwendevanekî min yê wefadar ji min ra nameyek şandiye û gotiye, ez ketime bextê û Xwedê, tu yê herî Laleş Qaso aş bikî, bira dev ji nivîsandinê bernede. Camêr hêviyeke mezin ji min kiriye wiha gotiye:

“Keko merhaba ji te ra,
Bela, teşqelên mazin ku tên serê yekî, meriv diçe cem mazinê xwe da safî bike. Heyranê çavan, ev Laleşê Qaso ingirîye û dibê ''ez nema çar-pênç mehan dinivîsim''. Rabûye xwe dide alîkî. Îcar em hêvî recayê ji te dikin ku tu yê wî haş bikî û wî vegerênî.Yê mîna wî jî dev ji me berdin ez dibê... Rahmetiya Diya wî sax bûya ewê bigota, ez şîrê xwe li te helal nakim.Win çi dikin bikin wî qanî bikin û bînin meydana şer...
Silav û hurmet.
Metînê Hesenê Silê”
Dema yek xwe bavîje dexlê meriv û daxwaza nabêncîtiyê ji meriv bike nabe ku meriv destvala vegerîne. Haya min ji xeyda Laleş tunebû, li ser vê nameyê min nivîsa wî ya di malpera Rizgarî da xwend û îro jî telefonî wî kir. Min mesele ji serî heta dawî jê ra got, min got hutul batil dibê tu binivîsîne û wiha ji nişka ve ji meydana şer nerevî.

Camêr wek di nivîsa xwe da gotibû dîsa got, . “Êdî gotin nema fêde dike. Dibê meriv hinekan bikuje. Lê ji kuştinê ra jî qewet lazim e û ew qewet jî li ba min tuneye. Dibê rêxistineke me ya wek ÎRA-yê hebûya ku me bikanîbûya devê yên me û tirkan hemiyan biçiranda. Û avakirina rêxistineke wiha jî ji min nayê.”Ez serê we neêşînim, camêr bi kurtî ev tiştên jorîn gotin. Mêrik vekirî dibêje “êdî gotin pere nake, dibê meriv devê tivinga mor” bixebitîne!

Min çuqasî li ber da û xwest hinekî nerm bikim jî nebû, got Nûh û negot Pêxember, ji eksa xwe daneket. Li ber min tenê riyeke mabû, dibê min jê ra bigota “danîna rêxistineke wek ÎRA-yê li min” û here hema tu xwe dikî qurbana kê bikî!

Lê ji ber ku ew zanîn, ew kapasîte, mêranî û cesaret bi min ra jî tuneye loma min jî nikanîbû sozeke wiha bidayê.

Yanî di nabêncîtiya xwe da min tiştek bi ser avê nexist. Diyar e camêr pir azirîye, ji bo aşbûnê liberger tenê têr nake, dem jî lazim e.

Bersîva xanimeke giranbuha!
Xanimekê jî rexneyek nazik û kibar li nivîsa min, ”Berê hertişt hêsantir û xweştir bû” girtiye û gotiye li gor berê, ”jiyan nuha bi tatir e” û dîtinên xwe wiha aniye zimên:

”Birez Zinare Xemo!Jiber ku internetê dinya piçûk kiriye. Alternatîv gelek in; nimûne: Di înternetê de bi sedan rojname bi gelek zimanan hene. Jin li vî welatî wek mêran di hemû dezgeh û karan de ne.Dinya hatiye guhertin. Jibo min wek jinekê ez gelek pê kêfxweş im/ bi jiyana niha.Silav û rêz
(jiyana niha bi tamtir e)”
Gotiye ”jiyan nuha bi tamtir e”!

Qey tu yê wiha bibêjî, dema tu wiha nebêjî tu dîn î. Ji bo hemû jinan jiyan bi rastî jî nuha gelkî xweştir û lezîztir e.

Ma tiştek ji azadiyê xweştir heye?

Gotinek heye, dibêjin dinya bi dor e, ne bi zor e!

Berê, heta sedsala 20-an dewran derana mêran bû, rebenên jinan bindest û perîşan bûn, heta salên 60-î gelek êş û azar dîtin, ji destê zilaman pir kişandin.

Ev rastiyeke.

Lê piştî salên 60-î êdî dewran guherî û dema bindestiya mêran dest pê kir. Ev jî rastiyeke.

Şiyarbûna jinên kurd bêguman serxwebûn û azadiya kurdan û Kurdistanê nêzîktir kiriye. Bêyî têkoşîna wan rizgarbûna kurdan ne mimkûn e, jinên kurd çuqasî beşdarî xebata siyasî û têkoşîna netewî bibin xelasiya kurdan hewqasî nêz û mimkûn e.

Ez vê rastiyê jî her tim dibêjim.

Tiştê ez dikim, tenê yekcarnan dema canê min pir diêşe, ez dibêjim “AY”!

Her cara ku ez rexneyeke jineke kurd dibînim gelkî kêfa min tê. Çimkî dibê li hember yên wek ”min”, yên ku keser û hesreta rojên berê dikşînin bêdeng nemînin.

Esas ya rast ez ji xwe bêtir dîtin û hesretên hin zilamên din tînim zimên. Dibê jinên me jî vê yekê fêm bikin.Yanî ez bi henek ya dilê hinekên din dibêjim.

Çimkî hinek reben hene ku ji bin da ji desthilanîn da ketine, li Ewrûpayê pîrekan tam ba li wan aniye û ji kola wan danayên xwar.

Dema zeîf zora xurttan(ji alî fizîkî ve)dibin û dikevin ser wan pir zalim dibin, naxwazin ji ser dilê wan rabin.

Ya jinan jî nuha hinekî wiha bûye, dewran, (bi taybetî jî li Ewrûpayê)dewrana wan e, dibê ew jî kêf û zewqekê ji serdestiya xwe bigrin.

Ev mafê wan e, lê dibê hinekî bi merhemet bin. Ez tenê vê ricayê j iwan dikim.
Ez nabêjim qet li mêran nexin, ez dibêjim dema we lêxist seqet nekin.

Lê ji ber kultura ”yê mêr nagrî”, feqîran newêrin dengê xwe jî bikin, fedî dikin bigrîn jî, bibêjin ”edî bes e!”
Xanima min ji ber ku dozmama min e, loma jî zêde zulmê li min nake, para merivantiyê tim tê dihêle.

Tiştê ez yekcaran dinivîsim, tenê gazî û hawara hinekên din e.

Texmîna min rast derket...
Texmîna min rast derket, Brahîmê Surûcî bi rastî jî hemşeriyê min derket. Di nivîsa xwe ya ”Kurd çima ji hev hez nakin?” da min qala nivîseke Brahîm Surûcî kiribû û gotibû ku Xwedê bike ew jî wek min ruhayî û îsotçî be.

Birêz Brahîm nameyeke gelkî giranbuha ji min ra şandiye û gotiye ”texmîna te rast e, ez ji Surûcê me.”

Ez bi vê agahiyê pir kêfxweş û dilşa bûm.

Li Wêranşarê çend malên surûciyan hebûn. Ez surûciyan hinekî nas dikim û ji wan û ji devoka wan gelkî hez dikim. Di sala 1976-an da ez carê çûm Surûcê jî, ew jî çîrokek din e. Rojekê wezna wê were ezê qala wê jî bikim.

Hemşeriyê min di nameya xwe da gotiye, ” Apo li xwe miqate be, (ji ber min xwend, tu çendakî berê rihetsiz bibû) tujî û şor û mor êdî ji te ra nabe, siheta te muhîm e.”

Li vir pêkenînek dimiliyan hat bîra min.

Dibêjin du paleyên dimiliyên çêrmûgî navroja xwe dixwarin.Yekî ji yê din pirsî, got:

”Ku rojekê perakî te yê pirr çê bibe, tu yê bixwazî çi bixwî?”
Hevalê wî got:

”Hema ezê têra dilê xwe nanê germ û zilika pîvazê bixum.”

Îcar wî ji hevalê xwe pirsî, got:

”Le ku tu dewlemend bibî tu yê çi bixwî ?

Hevalê wî keniya, got:

”Ma te ji min ra çi jahr hîşt ku ez bixum.!”

Hemşeriyê min ê tuxtor jî gotiye ”tûjiyê” nexwe!

Ma ez tûjiyê nexwum ezê çi jahrê bixwum?

Min wê rojê ji ser dikanê bi zorê nîv kîlo îsotên ruhayê bi destê xwe xist. Li mal min bala xwe dayê ku wexta wê hindik maye. Îcar ji bo ku wexta wê derbas nebe hema çi were ber min ez bi kulman diximê.

Qare qara xanimiyê ye, dibêje ez jahrê di îsotê kim, bira wext derbas bibe. Ma qey tu yê xwe bikujî?

Lê destê min jê nabe…

Jin dikanin ji cinawiran jî hez bikin

Li gor ku rojnameya îngilîz Daily Mirror* dinivîse, cinawir û zalimê zêrzemiyiyê Josef Frîtzlê 73 salî, ji roja girtina xwe û virda zêdetirî 200 nameyên evînê girtiye.

Belê we çewt nexwend, ji 200 jinî zêdetir nameyên evînê ji Josef Frîtzl ra şandine û evîndariya xwe jê ra îlan kirine.

Jinên evîndarên Frîtzl, di nameyên xwe da gotina, hûn Frîtzl çewt fêm dikin, Frîtzl esas ne merivekî zalim û xerab be, dilekî wî yê pir nerm, bi rahm û merhemet heye, ji bo ku ew evîndariya bavîtiyê nîşanî wê bide û nehêle kes zirarê bide wê, wî 24 salan ew di binê zêrzemiyê da hîştiye.

Dema meriv van rêzan dixwîne xwîna meriv dicemide, gurrûzî digre bedena meriv. Wek jin, wek însan meriv çawa dikane ji cinawir û zalimekî wiha hez bike û nameyên evînê jê ra bişîne?

Meriv çawa dikane bi van gotinan merivekî wiha cinawir biparêze?

Diyar e li vê cîhanê Josef Frîtzl ne bi tenê ye, yên wek wî pir in. Şandina 200 nameyî vê rastiya tahl û ne xweş nîşanî me dide.

Wek tê zanîn Josef Frîtzl, keça xwe Elîsabeth di 18 saliya wê da xist zêrzemiya pişt heft deriyan ya binê xênî û tam 24 salan di wir da hîşt.

Josef Frîtzl, bi vê zalimiyê jî nehat serî, her cara ku dilê wî xwest çû tecawizî wê kir û di nava van 24 salan da 7 zarok jê çêkir. Ji zarokan yek miriye, 6-ên wan jî nuha sax in. Li gor îfadeya Josef, zarokê mirî jî wî bi xwe şewitandiye.
Ji 6 zarokan jî 3-yên wan bi pîncîtiyeke dûrî aqilan derxisite jor û sisiyên mayî jî ku j iwan yek nuha 19 salî ye, di zêrzemiyê da hîştiye.

Yanî keça 19 salî di jiyana xwe da bêyî diya xwe, Josefê cinawir û xuşk û birayên xwe yên din, sûretê yek binîademekî din nedîtibû, roj nedîtibû, derve, dereke mezintir nedîtibû. Xuşîna baranê, vizîna bê, vîçîna çûkan nebihîstibû. Di zêrzemiyê da hatibû dinê û di wirda 19 salên xwe borandibû.

Û sûcekî wê jî tunebû.

Bêtalihî û şansiya wê û diya wê, ew rastî bavekî zalim ê bêûjdan û bêmerhemet hatibûn, wî ji bo kêf û zewqa xwe ya cinsî ev zulma nedîtî û dûrî aqilan li wan dikir.

Lê li gel vê daxwaze pervers û zulma hovane, hîn jî hin însan dikanin ji bavekî wiha zalim û ji cinawirekî nedîtî hez bikin û nameyên evînê jê ra bişînin.

Însan mexlûqekî pir ecêb û pir pîs e, her zalimî û her xerabî jê tê. Tu xerabî, pîsî û zalimiya ku însan neke, nikanibe bike tuneye.

Meriv dikane her lawirî nas bike, lê naskirina însan bi her hawî ne mimkûn e. Bûyera Josef Frîyzl îspata vê yekê ye.
*Binêre rojnameya Metro ya swêdî, 2008-06-05, rûpel 18

Kurdan Baykal paşpê li kerê nekirin

Ev karê kurdann jî aqilê meriv nagre, hinek dibêjin reş, hinek dibêjin spî. Hinek Baykal protesto dikin û hinek jî diçin pê ra rûdinin û jê ra li çepikan dixin.

Do 40 rêxitinên svîl yên Diyarbekrê daxwaza hevdîtina serokê CHP-ê Denîz Baykal bi beyanekê red kirin û gotin, ”dibê Baykal berê ji kurdan uzrê xwe bixwaze” dû ra em pê ra rûnin.

Lê li gel vê jî îro 22 rêxistin û 2 nivîsakar çûn civîna Baykal û li leqleq û hirte zirtên wî yên vala guhdarî kirin.

Çel li dij in, pê ra rûnannin, lê 22 û dudu jî nivîskar diçin pê ra rûdinin û lê guhdarî dikin.

Yanî di vir da jî dîsa yekîtiya me tuneye, em çi bikin jî tim para dijmin di nava me da heye.

Do li ser navê 40 rêxistinên siwîl berdevkê Platforma Demokrasiyê Alî Oncu, di civîneke çapemeniyê da got:

”Heta ku Baykal mesela kurd wek gelşeke aborî û pêşketina herêmî, wek meseleyeke teror û asayişê bibîne, heta ku hebûn û mafê kurdan red bike, nûnerên kurdan yên di meclîsê da nas neke, alîkariya kedkaran neke, ji bo mesela kurd çareseriyeke aştî û demokratîk nede pêş, heta ku di siyaseta êrîşlarî û şer da israr bike emê beşdarî civînên Baykal û partiyên din yên wiha difirkirn nebin. Û heta ku Baykal ji kurdan uzrê xwe nexwaze ev şêla me ewê berdewam be.”

Ev şêleke maqûl bû, cara pêşî bû ku 40 rêxistinên siwîl siyasetmedarekî tirk ê ku hebûn û mafê kurdan red û înkar dike protesto dikin û dibêjin ”heta ku hûn hebûna kurdan wek milet qebûl nekin û mafên wan yê netewî nas nekin” em bi we ra rûnanin û li gotinên we yên vala guhdarî nakin.

Lê îro, dema Baykal çû Diyarbekrê, 22 rêxistinên siwîl û du nivîskar(min meraq kir, gelo ev nivîskar kî bû ne?) çûn pê ra rûniştin û li propaganda û ajîtasyonên wî yên vala û bêmane guhdarî kirin.

Lê yek kesî jî di derbarê mafê kurdan yê netewî da yek pirs jî ji Baykal nekiriye, mêrik peyivîye û nûnerên kurdan jî pel pel lê guhdarî kirine.

Xêra Xwedê!

Kê maf bide civateke hewqas mêşînî?

Tiştê çapemenî dinivîse wek Erdogan, Baykal jî dûr û dirêj li ser projeya GAP-ê rawestiyaye, wî jî bi xurtî ”teror” mahkûm kiriye, lê qet qala rawestandina şer, qebûlkrina hebûn û nasnameya kurdan, serbestbûna perwerdeya bi zimanê kurdî nekiriye.

Baykal jî pesnê Împaratoriya Osmanî û dewleta tirk daye û gotiye hemwelatiyên Tirkiyê tenê ne tirk in, gelek gelên din jî hene, lê ferq nake, ev yek ji bo dewletê ne tehdît e, ”em hemû wek hev in, hemû welatiyên vê derê ne.”

Yanî em hemû tirk in, heger îro hîn ne bûbin tirk jî di rojên pêş da emê bibin. Loma jî dibê dewlet bînfireh û bi sebir be. Ji bo ku kurd hîn nebûne tirk dibê dewlet xwe aciz neke, hêdî hêdî ewê jî bibe.

Tiştê Baykal gotiye ev e. Heta ku kurd perçe bin û bi hev ra doza mafên xwe nekin tirk dev ji siyaseta xwe ya înkarê bernadin. Dibê êdî em li çîrokên vala guhdarî nekin.

Du bûyerên xembar

Min vê êvarê di Roj Tv-ê (seet 18.00)da li 2 xeberên pir ne xweş guhdarî kir, 2 dîmenên pir êşdar û xembar dîtin.

Herdu xeberan jî ez gelkî xemgîn kirim û hejandim.

Xebera pêşî li ser 82 cerdevanên/korîcîyên nuh bû.

Li Geverê ji eşîra Pinyaşîn û Jîrkan 82 cerdevanên nuh bi merasimeke leşkerî û sondxwarina bi ”şerf û namûsê” sîlehên xwe girtin.

Axa û serokeşîrên eşîra Pinyanîşan(Ahmet û Ruştu Zeydan û yên din),Jîrkîyan (Mehmet Adiyaman) û yên hin eşîrên din bi giregirên dewleta tirk yên sivîl û leşkerî ve xwe dabûn kêleka hev û li axaftin, gef û heqaretên walî û leşkerên tirk yên li hember kurdan guhdarî dikirin û jê ra li çepikan dixistin.

Dîmenekî pir ne xweş bû û elemdar bû.

Wek kurd min ji xwe pir fedî kir û xwest ku hema wê gavê erd veqelişiya û ez têketamayê. Bi min gelkî zor hat ku ez wan kesên radihîtin sîleha dijmin ewladê yek miletî ne.

Dîtin û bihîstin ne wek hev, tesîra bihîstinê ne wek ya dîtina bi çavê xwe ye.

Bêguman ez dizanim ku Ahmet Zeydan û Mehmet Adiyaman û gelkên din hevalbendiya dewletê dikin, bi hezaran gundiyên kurd ji bo pariyek nan namûs û xîret bi filûsê dane û bûne cerdevan û li dijî birayên xwe şer dikin.

Lê li gel vê zanînê jî ew dîmenê ku di ekranê da li ber çavê min bû tesîreke mezin li min kir, ji bo min wek sahneyeke rûreşiyê bû, min xwest biqîrim û li hember vê bênamûsiyê, li hember vê îxaneta netewî îsyan bikim.

Bi taybetî jî dema 82 cerdevanan bi hev ra destên xwe danîn ser sîleh û ala tirk û bi namûs û şerefa xwe sond xwarin ku ewê tu carî bi dewleta tirk ra îxanetê nekin û ewê hertim canê xwe fedayî wê alê bikin…

General û waliyê tirk di axaftinên xwe da gelkî pesnên cerdevanan dan, îxaneta wan bi asîmanan xitin.

Dibêjin Sezar, ji îxanetê hez dikir, ji xayinan nefret dikir.

Yê tirkan îro li Geverê dikirin jî ew bû, wan jî pesnê îxanetê dida…

Bûyera din jî zuhayî, kêmbarana li Kurdistanê bû. Li 2-3 gundekî Dêrikê bi çend kesan ra peyivîn.

Milet digot, îsal ji bin da baran nebariya, hertişt zuha bû û şewitî. Digotin îsal kesî hebek zad jî ji erdê ranekiriye. Însan birçî ne, terş birçî ye, qût tuneye, çêre tuneye. Herkes terşê xwe bi nîv buhayî difroşe û ji gundan direvin.

Çûn 3-4 gundan, tenê kal û pîr lê mabûn, her kesê ku kanîbû kar bike gund terikandibûn û berê xwe dabûn bajarekî tirkan.

Bi kurtayî, zulma dewletê ne bes bû, birçîbûn jî lê zêde bûbû. Tiştê kalekî û pîrekê qal kirin xelayeke rastîn nuha li Kurdistanê heye. Lê kesê ku destê alîkariyê dirêjî wan bike jî tuneye.

Do însanan ji ber zulma dewletê gund û bajarên xwe diterikandin, îro jî ji ber biçîbûnê.

Ji ber feqîrî û birçîbûnê gazî û hawara pîrekê dil û hinavê min peritand, ez gelkî xemgîn kirim.

Diyar e xweza jî li kurdan hatiye xezebê…

Min dixwest ez îşev qala hin tiştên xweş bikim, lê Xwedê nehêle, xeberên Roj TV kela dilê min ra kir û dîsa ez kirim ”Eloyê xemxur”.

Min digot ezê îşev qala 3 nameyên xwendevanên xwe bikim, j iwan yek jî xanimeke kurd e. Lê nebû, ma sibe êvarî.

De tişt nabe, ji ber nareve, heger meriv diz be şevreş pir in.

Şemo dixwaze rêberiya tirkan bike

Şamîl Tayyar di rojnameya Starê ya do(2/6) da ji 2 nameyên Şemdîn Sakik hin beş weşandin.

Name rast in ya ne rast in, heger rast in çuqasî dirêj in û ji ”kê ra” hatine şandin em nizanin. Tenê îdîa ew e ku nameyên Sakik in.

Di bextê Şamîl Tayyar da be!

Şamîl Tayyar dibêje, nivîskar Tuncer Gunay 2 nameyên Şemdîn Sakik birine dane wî.

Çima ew û ne yekî din?, ew jî ne diyar e.

Lê li gor ku Tayyar dinivîse, di nameya ku di 15-ê gulanê da hatiye nivîsîn da Sakik di nameyên xwe da li ser, “êrîşa qereqola Tutunluyê, netîceyên êrîşa balafirên tirkiyê, beyanên Ahmet Turk û heger AKP were girtin ewê li Kurdistanê çi bibe?” rawestiyaye û aqil daye dewletê.

Li gor îdîaya Tayyar, Sakik di nameya xwe da gotiye:

”AKP-yê li herêmên kurdan ji sedî 55-ê dengan girtiye. Heger ew bê girtin kî ewê ciyê wê dagire? CHP nikane bibe partiyeke tabelayî (lewhe) jî. MHP jî... Partiya ku ewê ji dêl AKP-ê ve were danîn jî. Di vê rewşê da du rêxistin hene ku kanin valahiya bi girtina AKP-ê ra derdikeve holê dagirin.
Yek, DTP ye, ya din Hizbullah e. DTP-ya ku niha xwedî 50 şaredarî ye, dikane vê hejmarê derxîne 200-î. Bi vî rengî PKK dikane dîrekt bibe xwediyê îdarekirina 200 belediyan.”
Xwedêgiravî ji Sakik netîceyên vê rewşê hatiye pirsîn û wî jî wek aqilmendekî dewletê wiha gotiye:

”Bi vê hêzê dengên DTP-ê ew ê ji sedî 10-an derbas bike. Ewê nêzî 100 parlamenterî bişîne meclîsê. Hejmara 5-6 hezar milîtanên PKK-ê ewê bigihêje 40-50 hezarî.”
Û dû ra jî nimûneya başûrê Kurdistanê daye û gotiye ku:

”Li Iraqê PDK û YNK çi rolê dilîzin piştî çend salên din PKK û DTP jî ewê eynî rolê bilîzin. PKK-ya ku kurdên Tirkiyê kontrol dike, ewê pêvajoya veqetandina ji Tirkiyê temam bike.”Wek tê zanîn dagirkirn û îdarekirina Kurdistanê heta roja îro ne bi hêza tirkan tenê bûye, him di dema dagirkirinê da û him jî di îdarekirina heta îro da rola kurdên nezan, ehmeq û xayin pir bûye.

Heger ne ev alîkarîya kurdan bûya tirkan nikanîbûn welatê me îşxal bikin û me jî ji xwe ra bikin êsîr û kole.

Beşekî ji kurdan di hemû serîhildanan da jî tim hevalbendiya dijmin kirine û bi saya vê hevalbendiyê bûne sebebê bindestiya miletê xwe.

Loma jî her cara ku tirk dikevin tengasiyê û cî li wan teng dibe, mêrikan ji xwe ra bi rehetî hin kêmaqil û xayinên qewmê xwe dibînin û ji wan aqil û fikir digrin. Û bi saya rêberî û alîkariya wan, pişta kurdan dişkînin.

Di meclîsê da û derî meclîsê ji bo berdewamiya bindestiya kurdan bi sedhezaran kurd bi dil û can ji AKP-ê û dewleta tirk ra xizmetkarî û rêberiyê dikin, aqil didin û rê raberî wan dikin.

Lê diyar e ev têra wan nake, mêrikan ji bo minfeeta dewleta xwe diherin bi Sakik jî dişêwirin û ew jî bêfedî û bêar, bi kêfxweşî aqil dide wê dewleta tirk ku muebet daye wî bi xwe.

Yanî li gel vê zulma ku dewletê wek şexs li wî kiriye, ew dîsa jî xwe ji dewleta tirk aciz nake, dîsa jî namûs tê hilnayê û wek aqilmendekî dewletê rê nîşanî wan dide.

Welhasil heta ku Sakik û bi hezaran yên wek wî rêberê dijmin bin kurd xelas nabin.

Lêborîneke di cî daDo li Silêmaniyê 33 saliya damezirandina YNK-ê hate pîrozkirin. Di merasima pîrozbahiyê da li Celal Talabanî û gelek kesên din, Mesûd Barzanî jî axaftineke dirêj kir.

Serokê Kurdistanê Mesûd Brzanî, di axaftina xwe da li ser gelek êş û azarên şerê birakujiyê rawestiya û got, şerê birakujiyê şerê xwekujiyê bû. Barzanî wiha got:

“Ya rasttir ew şerê xwekujîyê bû. Ew yek ji bûyerên ne xweş yên dema derbasbûyî bû û nuha bûye dîrok û ji me re bûye pend.. Ewên ku di şerê navxweyî de şehîd bûn, şehîdên me hemûyan in. Em herdem li beramber kes û karên qurbanîyên şerê navxweyî hest bi tengavîyê dikin. Belê ji ber vê ez dibêjim û her dem jî min gotiye û dibêjim, ku em daxwaza lêborînê ji wan dikin. Baştirîn tişt jî ji wan ra ew e ku em tekezîyê li ser vê rêkevtina stiratejîk ya di navbera YNK û PDK-ê bikin.”

Serokê Kurdistanê Barzanî di dawiya axaftina xwe da got, bila gelê Kurd dilniya be, êdî ew nema şerê birakujiyê dibînin.

Bêguman lêborînxwestina Barzanî tiştekî gelkî di cî da bû û pir jî kêfa min jê ra hat. Ev yek baweriyê dide meriv ku ew di gotin û hestên xwe da samîmî ye.

Çimkî bêyî ku şerm bike, pir eşkere dibêje, şerê birakujiyê pir şaş bû û dibê kurd tu carî malwêraniyek wer nejîn.

Barzanî çend sal berê jî dîsa bi vî rengî uzrê xwe ji gel û malbatên şehîdên dema birakujiyê xwestibû.

Di dubarekirinê da feyde heye zirar tuneye, lê dibê ne PDK û YNK tenê, hemû kurd wê sondê bixwun ku ewê careke din devê tivinga xwe nedin hev.

Berê hertişt hêsantir û xweştir bû

Kî dibêje çi bira bibêje, hema ez dibêjim berê jiyan siviktir û hêsantir bû. Û loma jî gelkî xweşiktir bû, bi tam û bi lezet bû.

Meriv hîn rehet, bi tiştên gelkî biçûk û basît dilşa û bextewar dibû.

Wek zarok, meriv bi kabekî, bi guleyeke cînciqî, bi çend qapaxên xazozan(ew jî cinsekî cacacokaya kurdan bû), bi perçeyek têla zengarî, bi kalosekê-meriv ji kaxetê çêdikir û difirand- şad û bextewar dibû.

Zarokên îro, bi tiştên wiha şad nabin, divê pisqilêt, kompîtor, game boy û emp3 û telefona wan ya destan hebe.

Evîn jî berê basîttir û xweştir bû. Neynikeke biçûk, destmaleke destan ya nexşandî, şûşeyek lewante diyariyên dildarê, yarê yên herî giranbuha û manîdar bûn.

Pêbûna destan bi hev, qurçkirineke çavan, mizicandin û nêrîneke xoşewîstî ya dildarê têra meriv dikir, meriv wek xort dikanîbû bi salan bi van bîranîn û xatirayên dildarê ra bijîy û pê dilşa bibûya.

Lê îro ne wiha, evîn daketiya derekeya hewcedariyên cinsî, her keç û xort berî zewacê gelek caran ”dizewicin”,  bi gelek kesan ra ”dizewicin” û didin lotikan. Jixwe êdî gotina ”zewacê” jî pir bêmane bûye, her kes tinazê xwe pê dike.

Tiştê di rewacê da ye û modern e ”hevaltî” ye.

Ne dildarî tenê, li gorî hinekan zewac jî berê xweştir bû.

Jinik di bin emrê meriv da bû, meriv bigota rabe rabe, rûne rûne, bê qeyd û şert daxwaza meriv bicî dianî û ji gotina meriv dernediket.

Meriv him dikanîbû lêxista û him jî jê hez bikira, herdu tişt jî serbest û normal bûn.

Ma îro wiha ye?

Îro dinya xera bûye, kes nikane ji xanima xwe ra bibêje hillê billlê, kes nikane awirekî tal bidê û destê xwe lê rake.


Tu devê kîjan jinê vedikî wek abûqateke çelziman e, tu dibêjî qey hemûyan ”Beyannameya Gerdûnê ya Mafên Mirov” û dibistan femînîzmê qedandiye. Zimanê her yekê hirinekê dirêj e, abûqat bi abûqatiya xwe jî nikane bi ser wan xe, meriv çi bike jî meriv neheq e. Hemû li meriv tên hevdu, malikê li meriv diviritînin.

Hema ya herî baş ew e ku meriv ji emrê wan dernekeve û xelas. Riya selametiyê ev e, ne xwe meriv poşman dikin.

Heta bigihîje pîrika min jî êdî bêyî wekhevî, serbestî û azadiyê tu tiştekî din qebûl nake.

Ma berê tiştên wiha hebû?

Dema ez bêhemdî carê destê xwe di serê lêwikê xwe didim, xanim tavilê dibêje, Zinar!, ferqê nexe nabêna zarokan, dibê du caran destê xwe di serê keçikê jî bidî, bi wê şî şa bibî!

Yanî berê xwedîkirina zarokan jî rehettir bû.

Li gor baweriya min berê siyaset û siyasetmedarî jî pir hêsan bû.
Rêxistina herî mezin û bi heybet mehê bi belavokekê îdare dikir û pê gelkî jî xurt dibû.

Mesela hevalên KUK-ê ji ber ku kesê wan ê tirkîzan tunebû nikanîbûn ji du-sê mehan carê ew belavok jî belav bikirana. Hetanî van salên dawî bê belavok û bê kovar, wer bi devkî îdare dikirin. Dû ra axirê di dawiya salên 70-î da bi zor ji bo nivîsîna belavokan xortek dîtin û êdî wan jî wek me dest bi belavokan kirin.

Esas em jî pir hindik wek wan bûn. Me jî wek partî û DDKD di nava 4-5 salên xebata xwe ya siyasî da 5 hejmar Jîna Nû derxist û pênc hejmar jî Tîrêj, qey 6-7 hejmar jî Devrîmcî Demokrat Gençlîk derxist. Û ez ne şaş bim jimarek ya jî du jimar Pêçeng bi dizî derxist.

Di 5 hejmarên kovara Jîna Nû da 30 meqale hene. Bira di 5 hejmarên Tîrêjê da jî 30 meqale hebin û bira di kovara DDGD û Pêşengê da jî 40 meqale hebin.

Yanî di nava 5-6 salan da li ser hev, edebî, siyasî pir pir me wek partî û komele bi 70-80 meqale û em bibêjin bira hewqas jî belavokê îdare kir û bûn hêzeke bi sedhezaran.

Bi çend belavok û bi 70-8o meqaleyî(ez bawer dikim hewqas jî tuneye)KÎP-DDKD li Kurdistanê bû hêza herî mezin, KÎP û DDKD-ê bi yek gotinê dikanîbû bi sedhezaran însanan têxe hereketê.

Heyran ez feqîrê Xwedê, ev 8 meh in min tam 20 meqale nivîsîne lê hîn du kes jî bebûne hevalên min, min hîn hejmara xwendevanên xwe dernexistiye 200 kesî.

De îcar hûn ferqa berê û nuha dibînin?

Hevalên KUK-ê bê kovar û belavok, me jî di nava 5-6 salan da 60-70 meqale û çend belavokan bi sedhezaran însan qezenc kir, em bûn hêzên mezin û xwedî qudret.

Lê îro ne wiha, ez her şev nivîsekê dinivîm jî pere nake, ne kes dive hevalê min û ne jî xwendevanên min zêde dibin.

Bawer bikin bi her belavokek û hejmareke kovara me ra(Jîna Nû, Tîrêj)bi kêmanî bi sedan însan dibûn heval û dilsozên me.

Bira ez her şev wek makînê dinivîsînim jî kes quruşekî xwe tê nade. Çimkî êdî dinya guheriye.

Êdî wek berê ji mehê bi belavokek û kovarekê, bi propagandeya devkî meriv nikane siyasetê bike û xurt bibe.

Dibê bi kêmasî çend rojnameyên te yên rojane û çend kanalên te yên telewîzyonê hebein. Êdî belavok û kovarên rojane têr nakin. Bi van tiştan meriv nikane zarokên xwe jî bike havalên xwe.

Dinya ne dinya berê ye, loma jî wasite û metodên berê jî êdî têr nake. Ji ber wê jî ez hesreta rojên berê dikşînim, çimkî berê hertişt pir hêsan bû.

Heyra berê çend hezarê ya jî em bibêjin milyonekî meriv hebûya meriv dewlemend bû.

Lê ma îro jî wiha ye?

Êdî meriv bi milyonekî nikane xaniyekî îdare jî bikire.

Loma jî min bîriya rojên berê kiriye.

Çimkî berê zaroktî jî, evîn jî, zewac û siyaset jî pir hêsan, pir sivik û pir xweş bûn, tu tiştek wek nuha ne fahş bû.

Nuha her tişt, lê hema her tişt ji qalibê xwe û ji usûlê derketiye, bê tam û bê lezet bûye, meriv wek berê kêfê jê nagre.

Ma hûn çi difirkirin?