Dinya malwêran di van 40-50 salên dawî da pir guharî.
Pêşketina teknolojiyê, medya dîgîtal dinya zû û pir guhert.
Guherînên di van
40-50 salê dawî da gelek wasiteyên, aletên înformasyonê yên sedsalan ji ortê
rakirin.
Berê di trênan û otobozan da di destê însanan da ya rojnameyek, ya kitêbek, kovarek hebû, her kesî tiştek dixwend. Nuha ew tişt ji kok da nemya. Meriv di destê tu kesî da kitêbekê, kovarekê, rojnameyekê nabîne.
Li Swêd jixwe rojname jî êdî her roj
dernakevin. Ez bawer dikim ji heftê du-sê rojan carê dertên. Ew jî ji bo kal û
pîrên çend sal umrên wan maye.
Dibêjin li Amerîkayê heta salê tê(2025)ji sisiya yekê rojnameyan ewê werin
girtin.
Pêşketina înternetê û medîa digîtal gihîştina înformasyonê digîtal
ji bo însanan baştir û hêsantir kiriye.
Him jî belaş e û li her derê kane di telefona xwe da kane
bixwîne.
Kêmbûna reqlaman jî pişt li rojnameyan şikandiye, şîrket
reqlamên xwe di telewîzyonan da, di înternetê da belav da be.
Xort wek berê rojnameyön kaxetî naxwînin, di telefonên xwe da xwe digihînin her
tiştî.
Di sala 2021´ê da ji sedî 56´ê nufûsa Swêd rojnameyên dîgîtal, ji sedî 28 jî
rojnameyên kaxetî xwendiye.
Yanî meriv kane bibêje pêşeroja rojnameyan kaxetî tarî xuya dike, li ber mirinê
ye, ewê bibin rojnameyên dîgîtal. Jixwe ji nuha da jî bûne, yê ne abone be
nikane her xeberê bixwîne.
Lê wek kalekî min bîriya xwendina rojnameyan û di trên û otobozan da bîriya
xişîna dengê wan kiriye.
Do ez çûm Kitêbxaneya Kurdî. Di çûn û hatinê da, min bala xwe dayê çavê her
kesî di bêxwediya telefonê da ye.
Heta keç û xortên hevalên hev jî bi hev ra nedipeyivîn, bi telefonên xwe mijûl
bûn. Keçikê carnan dinuicand lêwik, menûya aşxaneya ewê biçûyanê nîşanî wî dida.
Lîwik nedixwest dev ji lîstika xwe berde, bala xwe nedida telefona wê, serê xwe
dileqand, digot temam, erê, erê…
Du dildar bi hev ra diçûn aşxaneyekê lê bi hev ra sohbet nedikirin, herdu jî bi
telefonên xwe mijûl bûn.
Telefona dest derbeke mezin li têkiliyên însanan
xistiye, şêwr, sohbet, şevbêrkên berê pir kêm kiriye. Êdî her tişt bûye telefon, çavên însan wer di telefonê da ye.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar