Çima em hewqasî ji zimanê xwe fedî dikin ?

Endamê Konseya Serokatîya PDKê Alî Ewnî di axaftina xwe ya civînekê da dibêje:
”Ziman ji bo milletên din amarê pêwendiyê be, zimanê kurdî ji bo me hebûna me ye."

Xortekî bi navê Şiyar Şerîf Berazî jî gotiye, ”bira, were ez ji te ra rastiyekê bibêjim.“Li nava Hewlêrê menu û tabelayên gelek cafê û restorantan ne bi Kurdî ne. Li gelek cîhan karmendên kurd jî nîn in.”

Yanî him em zanin zimanê kurdî ji bo me hebûn e û him jî li Hewlêrê menu û tabeleyên aşxaneyan, qahwexaneyan û dikanan ne bi kurdî ne, bi erebî û tirkî ne.

Karkerên wan bi kurdî nizanin, dibê meriv bi wan ra ya bi tirkî ya jî bi erebî bipeyive.

Ev rastî min bi xwe jî di sala 2011a da dît. Li Hewlêrê aşxaneyên garsonên wan tirk bûn, bi kurdî nizanîbûn min dît. Li balafirxaneyê karkirên dikanan, bûtîkan xerîb bûn, bi kurdî nizanîbûn.

Ji bo ku te tiştek bikiriya dibê te bi îngîlîzî bizanîbûya. Ev skandal e. Li balafirxaneya paytexta welatekî zimanê wî welatî pere nake, tu nikanî bi zimanê wî welatî alvêrê bikî.

Ez sond dixum, li dinyayê bêyî kurdan tu welatekî din sosireteke wiha qebûl nake.

Lê qet ne xema kurda ye. Ew bi dil û can fêrî tirkî, erebî û zimanên din dibin. Ji bo wan kurdî qet ne muhîm e. Ji bo wê jî qedir nadinê.

Hukûmetek, beledîyeyek, miletek çawa tiştekî wiha qebûl dike ez fêm nakim? ´

Kurdê li Hewlêrê here dikan, aşxane û qahwexaneya karkirên wê bi kurdî nizanibin û bi wan ra bi tirkî, bi erebî bipeyive ew kurdekî/kurdeka xwelîser e, ne tiştek e, merivekî ji ruhê kurdayetiyê şuştiye, amadeye bibe tirk û ereb.

Min tu qewmekî din bi qasî kurdên başûrê Kurdistanê ji zimanê xwe hez nake û heyranê tirkî be nedîtiye.

Helbetê li başûr yên baş, yên ji vê rewşê aciz in hene, lê hindik in. Hukûmet ne li dijî asîmîlasyonê ye, milet jî ne li dijî asîmîlasyona tirkî ye. Lema rê didin vê malwêraniyê.

Li Kurdistana başûr gelek însan bi fêrbûna tirkî bextewar dibin, di her fersendê da dixwazin nîşan bidin ew çend peyvên tirkî fêr bûne. Çend caran şufêrên texsiyê dema fêm kirin ez ji bakur im, bi min ra bi tirkî peyivîn, ez pir hêrs bûm.

Li gelek aşxane û pastexaneyan menu bi tirkî, erebî, îngilîzî ye, lê kurdî tune. Mesela farisî jî tuneye. Lê tirkî li gelek deran zimanê bazarê ye.
Sebebê vê jî ji ber ku em xwe biçûk dibînin.
Ji ber ku em ji zimanê xwe hez nakin.
Ji ber ku em tirkî, erebî di ser zimanê xwe ra dibînin.
Ji ber ku bi me ruhê netewî, şiûra netewî kêm e, zeîf e.
Ji ber ku hukûmet û rêvebirên me ne tu tişt in, ji bo wan ziman, kurdayetî ne muhîm e. Lema jî qedir nadin zimanê xwe û midaxaleyî vê malkambaxiyê nakin.

Gava ez tiştên wiha dibihîzim ez ji hêrsa dîn dibim, dihelim. Lê çi bikim tişt ji dest min nayê, korfahm, bêxîret pir in.