Emerîkî ji tirkan dûr dikevin

 29/4-2006
 Netkurd

Emerîkayê û Bûlgarîstanê di warê hevkarîyeke leşkerî da li hev kirin û îmze avêtin binê ”peymaneke dîrokî.” Emerîka di demeke kin da ewê li Bûlgarîstanê 3 şargehên(basên, usên)leşkerî veke. Ev peymana dîrokî ji alî Wezîra karên derve ya DYA Condoleezza Rice û Wezîrê karên derve yê Bûlgarîstanê Îvalyo Kalfîn ve li Sofyayê hate îmzekirin. Çavdêrên leşkerî vê peymana di nabêna Emerîkayê û Bûlgarîstanê da gelkî girîng û dîrokî dibînin. Li gor vê peymana ji bo 10 salan, piştî sala 2007a Emerîka ewê 2 hezar û 500 leşkerên xwe li Bûlgarîstanê bi cî bike. Ev peymana leşkerî ya di nabêna DYA û Bûlgarîstanê da nîşan dide li Rojhilata Navîn dijayetên di nabêna emerîkîyan û tirkan da gelkî kûr in û di demeke nêzîk da jî cebara wan ne mimkûn e. Di şerê Îraqê da emerîkiyan fêm kirin ku tirk ”malê laz in/ laz yapisî” ne, yanî wek dabançeyên lazan sexte û xirabe ne, meriv tu carî nikane baweriya xwe bi wan bîne. Li gor peymanê, Bûlgarîstan ewê Balafirxaneya Bezmer ya li ser sînorê Tirkiyê, Qada Perwerdeya Novo Selo û Balafirxaneya Graf Îgnatîevo têxe bin emrê Emerîkayê. DYA, li van şargehan(basan) ewê nikanibe çekên nukleer bi cî bike. Şargeh di warê formel da ewê di bin çavdêriya Bûlgarîstanê da bin, lê di rastiyê da gotina dawî ewê ya Emerka be. Ji ber ku leşkerên emerîkî yên li van şargehan ewê tabiî qanûnên Emerîkayê bin, ne yên Bûlgarîstanê. Dîsa li herêma Bûrgazê, li Nêzî bajarê Aydostê jî Bûlgarîstan ewê depoyeke leşkerî dewrî artêşa Emerîka bike. Di dema êrîşa ser welatekî sêyemîn da, Emerîka ewê bikanibe van şargehan bikar bîne ya na tê gotin ku di peymanê da zelalî tuneye. Lê esas zelal e. Di peymanê da nabêje ”nikane”, tenê dibêje  ”di rewşeke wiha da Emerîka ewê bi Bûlgarîstanê bişêwir e.” Yanî ewê Bûlgarîstanê agahdar bike. Wezîra Der ya Emerîka Rîce, piştî peymanê beyanek da û bi dilşadî got, ”Me îmze avêt bin peymaneke dîrokî.” Min li jor jî got, bi vê peymana leşkerî ya bi Bûlgarîstanê ra diyar dibe ku Emerîka êdî hêviya xwe ji hevalbendî û hevkariya tirkan dibire. Çimkî tirkan di şerê Îraqê da rê neda Emerîka şargehên xwe yên leşkerî bi hawakî ku ew dixwazin bikar bîne. Vê yekê jî Wasîngton mecbûrî lêgerîna hin alternatîfên nuh kir. DYA, hêdî hêdî dibîne ku hevkariya bi kurdan ra otomatîkman dujminatiya bi tirkan ra bi xwe ra tîne. Çimkî li gor tirkan hevkarî û dostiya bi kurdan ra dijminatiya bi tirkan ra ye. Dewletek nikane him ”dostê” tirkan û him jî yê kurdan be. Divê tercîha xwe bike.Û ji ber ku îro menfeeta Emerîkayê di hevkarî û ”dostiya” kurdan da heye, loma jî  wek berê nikane bibe ”dostê” tirkan jî. Ev yek êdî pir zelal e. Peyman, ji alî tirkan ve bi matmayineke mezin hat pêşwazîkirin. Meriv dikane bibêje ku piştî vê peymanê Emerîka hinekî din jî ji tirkan bi dûr ket.Û bêguman Emerîka çuqasî ji tirkan dûr keve, hewqasî jî nêzî kurdan dibe. Ev, netîceyeke tabiîye. Tirk viya dibînin, lê nikanin tiştekî bikin. Ji ber ku tirk îro li herêmê dostî û hevalbendiya bi Emerîkayê ra wek qebûlkirina avabûna dewleteke kurd dibînin. Loma jî tirk ne tenê wek dewlet, wek milet jî her ku diçe bêtir dibin dujminê Emerîkiyan. Û ewê hîn jî bibin.  Di vê siyaseta tirkan ya îrrasyonel da kara me kurdan heye zirara me tuneye. Xwedê bike hinekî din jî bibin dujminê Emerîka. Ehmeqiya dujminên me karê me hêsantir û serkeftina me jî nêzîktir dike. Xwedê kir ku dujminên me wiha ehmeq in, ne xwe îro em ne li vê nuxteyê bûn. Ji bo van ”ehmeqiyên” tirkan û Seddam Husên ez bi xwe sipasî wan dikim.