Parlamentoya Iraqê do piştî gelek minaqeşe û hevdîtinên dûr û dirêj bi 141 dengan qanûna hilbijartinê pejirand.
Bêguman ji alî parlamentoya Îraqê ve pejirandina vê qanûna hilbijartinan ji bo kurdan û prosesa siyasî ya Îraqê serkeftineke gelkî mezin e.
Bi qebûlbûna vê qanûnê ra kurdan rê li ber girtina Kerkûkê vekir. Li gor pêr, kurd îro gelkî xurttir in.
Piştî vê qanûnê, hilbijartina Kerkûkê jî ewê bi hilbijartinên Îraq û Kurdistanê ya giştî ra were pêkanîn.
Ji parlamentoya bi 275 kursîyî, 195 parlamenter tevlî dengdanê bûn û ji wan jî 141 kesan di lehê qanûnê da dengê qebûl bi kar anîn.
Di hilbijartinê da pêşniyarên parlamenterên tirkmen û ereb nehat qebûlkirin û biryar weke kurdan û mitefikên wan dixwest derbas bû.
Piştî qebûlbûna vê qanûnê, li Kerkûkê jî hilbijartin ewê bi bajarên din ra di eynî rojê da were çêkirin.
Tirkiye û tirkmen li dijî vê bûn. Wan dixwest ji bo Kerkûkê statuyeke taybet were qebûlkirin û hilbijartinên wê jî ji yên bajarên din were cudakirin.
Cepheye Kurdistanî li dijî vê pêşniyara tirkmen û ereban bû. Serokê Herêma Kurdistanê Mesûd Barzanî, bi daxuyaniyekê gotibû ku ewê tu carî ji bo Kerkûkê statuyeke taybet qebûl nekin.
Tirkiye bi hemû îmkanên xwe li dijî kurdan dixebitî, dixwest him statuya Kerkûkê were guhertin û him jî hilbijartina bajêr ji hilbijartinên Îraqê yên giştî were qetaqndin.
Tirkiyê, di vî warî da Emerîka û Neteweyên Yekbûyî jî îqna kirbû û anîbû pozîsyona xwe.
Heta do jî ez bi xwe gelkî reşbîn bûm, min bawer nedikir ku qanûn ewê ji meclîsê derbas bibe.
Min digot bi îhtîmaleke mezin ewê dîsa were texîr kirin.
Kurdan ji meclîsê bi derbeskirina vê qanûna hilbijartinan ra zora Tirkiyê û mitefikên wê bir.
Ji bo ku ev qanûn bi vî rengî ji meclîsê derbas nebe Tirkiyê hemnû giraniya xwe danî û çi destan hat qet texsîr nekir.
Li gor nûçeya AKnews-ê, sefîrê Tirkiyê yê Bexdayê Murat Ozçelîk, dema qanûna di meclîsê da dihat minaqeşekirin ew jî li salona parlamntoyê bûye û bi hin parlamenterên tirkmen û ereb ra ketiye danûstendinan.
Ev midaxeleyeke pir vekirî ye û dijminatiya kurdan e.
Endamê Komîsyona Karûbarên Deve yê Parlamentoya Îraqê Abdulbarî Zêbarî, li ser vê destêwerdana Tirkiyê ya vekirî dibêje, "Ev, mudaxeleya karê hundirê Iraqê ye."
Zêbarî dibêje, wan li ser navê hevpeymaniya lîsteya Kurdistanê ji wezareta hundur ya Îraqê daxwaz kirine ku li ser sebebê habûna sefîrê tirk Murat Ozçelîk ya li parlamentoya Îraqê û têkiliyên wî bi hin parlamenteran ra bersivekê bide wan.
Lê hîn tu bersîv negirtine.
Parlamenterekî din yê Kurd Raûf Osman jî dibêje, Murat Ozçelîk di dema hilbijartinan da ji bo ku Kerkûk bibe xwediyê statuyeke taybet bi hin parlamenterên îraqî ra ketiye têkliyan.
Dîsa li gor agahiyên malpera parlamentoya Îraqê, Murat Ozçelîk û serokê parlamentoya Îraqê li ser qanûna hilbijartinan û pirsa Kerkûkê çarşemiya borî hevdîtinek pêk anîne.
Ev bûyer hemû nîşan didin ku dewleta Tirk û hukûmeta AKP-ê siyaseta xwe ya li djiî kurdên başûr ya dijminatiyê hîn neguherandine.
Serok û berdevkên dewletê û AKP-ê li rû çi dibêjin bila bibêjin, lê di bin ra heta ji destê wan li dijî kurdan dixebitin û hîn jî naxwazin Kerkûk têkeve destê kurdan.
Di nivîseke xwe ya din da jî min gotibû, tirkan bi dijminatiyeke eşkere tiştek bi ser avê nexistin û têk çûn, kurdan hemû xetên wan yên sor û zer tarûmar kir.
Îcar nuha dixwazin bi siyseteke nuh, bi ”dostiyeke” derewîn vê dijminatiya xwe bi dizî û veşartî bidomînin; di bin perdeya ”naskirn û têkiliyên baş” da derba xwe li kurdan xin.
Şêl û xebatên Tirkiyê yên derbarê hilbijartinên Îraqê û Kerkûkê da îspata vê dijminatiya hukûmeta AKP-ê ye.
Kurdan bela sebeb negotiye, ”rî dibe bihost dijmin nabe dost”.
Ez jî dibêjim, ”rî dibe bihost lê tirk tu carî nabe dost…”
Bi qebûlbûna vê qanûnê ra kurdan do derbeyek baş li dewleta tirk xist, pişt xist ber, heta meriv dikane bibêje boçikî kir….
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar