Herçiqas şêla Erdogan ya nîjadperst ya berî hilbijartinan û îcraat û operasyonên li hemeberî BDP-ê hêviyeke wiha nedida, lê dîsa jî hin siyasetmedarên kurd debarê siyaseta hukûmeta AKP-ê da mişt hêvî û pir optîmîst bûn.
Lê hêvî tişteke û rastiya heyî û bûyer tiştekî din in.
Siyaset ne li ser hêviyan, li ser faktan û şertên heyî tê kirin.
Ji hilbijartinan virda ye hemû bûyer û pêşketin û beyanên Erdogan nîşan didin tu ”açilim maçilimên kurd ” yên nuh di rojeve hukûmetê da tuneye, ji dêlî vê, ewê şerê li dijî PKK-ê û BDP-ê bi hemû îmkan û hêza xwe gurttir bike.
Heta nuha min tim ev texmîn kir û nuha jî ez hîn di wê baweriyê da me.
Bêguman min gelkî dixwest ku ev texmîna min ya pesîmîst şaş be û hukûmet ji dêlî siyaseta şer, siyaseteke aştiyê û çareseriyê bide ber xwe.
Lê şêla hukûmetê, bûyerên heta nuha qewimîne û bi taybetî jî beyanên Erdogan û yên berdevkên wî nîşan didin ku hukûmetê ne riya çareseriyeke aştiyane, riya şer hilbijartiye û di viya da jî pir bi israr xuyaye.
Wisa xuya dike ku hukûmetê çareseriya mesela kurd ya bi riya siyasî ji binda daye aliyekî û xwe konsantreyê şerekî hîn mezin û hîn berfireh kiriye.
Erdogan, îro berî ku here Azerbaycanê li Balafirgehe Esenbogayê civîneke çapemeniyê li dar xist û bersîva da gelek pirsên rojnamevanan.
Derbarê ”Xweseriya Demokratîk” û daxuyaniya parlementerê BDP-ê Bengî Yildiz ”Emê bacê nedin hukûmetê”, Erdogan bi tehdît got:
”Kesên ku li vî welatî bacê nedin ewê bedelê wê bidin. Tirkiye yekperçeye. Bira kes nekeve nava hewildanên perçekirinê.”
Cîgirê serokwezîr Atalay jî derbarê ”xweseriya Demokratîk” da beyanên pir sert da û got:
“Xweserî û dewletek cuda xeyal e. Em aşkere dibêjin ku xweserî û dewleta ku ew dixwazin, xeyal e. Ew bixwe jî bi vê bawer nakin, lê ji bo tevliheviyê çi ji destê wan tê dikin.”
Cîgirê serokwezîr Atalay jî derbarê ”xweseriya Demokratîk” da beyanên pir sert da û got:
“Xweserî û dewletek cuda xeyal e. Em aşkere dibêjin ku xweserî û dewleta ku ew dixwazin, xeyal e. Ew bixwe jî bi vê bawer nakin, lê ji bo tevliheviyê çi ji destê wan tê dikin.”
Yanî meriv di beyanên Erdogan û cîgirê wî Beşîr Atalay da tu sinyaleke hîvîdar nabîne, herdu jî qebûlkirina mafên kurdan yên netewî ji bin da red dikin û kesên qala van mafan dikin jî tehdîd dikin.
Li gorî Erdogan û Atalay, wan her tişt dane kurdan û bi qanûna esasî ya nuh jî ewê van mafên ferdî hinekî din jî zêde bikin.
Lê daxwaza perwerdeya bi zimanê kurdî û qebûlkirina nasnameya kurdî dibê kurd ji bîr bikin, ewê tu carî tiştekî wiha qebûl nekin.
Yanî bi kurtî şêla hukûmeta AKP-ê îro ev e.
Û meriv ji beyanên Erdogan û Atalay jî fêm dike ku hukûmetê bi xurtî biçe ser wan kesên ku li dijî vê siyaseta wan derkevin.
Loma jî di pêşerojê da îhtîmala şerekî berfirehtir ji ya çareseriyeke siyasî mezintir xuyaye.
Ahmet Altan jî ji van kesên ”pesimîst” yek e, wî jî weke min hêviya xwe ji hukûmetê biriye.
Ew di nivîsa xwe ya îro da seneryoyeke pir xerab û tahlûke texmîn dike û dibêje, ”mesela kurd derdikve derî qada siyasî” û dîsa ewê sîleh bipeyivin.
Altan bi pêkenîneke lazan dest bi nivîsa xwe kiriye.
Temel ji bo ku di riya hesin da bibe meqesçî ketiye îmtîhanê.
Jê pirsîne:
”Du trên tên hemberî hev, tu yê çi bikî?”
”Ezê meqesê biguherim.”
”Meqes xerabeye.”
”Ezê li zengil xim.”
”Nabihîzin.”
”Ezê ala sor li ba kim.”
”Nabînin.”
”Ezê ban Fadîmê kim.”
Heyeta îmtîhanê şaş maye, gotiye:
”Ma Fadîme ji meqesvaniyê fêm dike?”
Temel gotiye:
”Naaa, lê madem ku trên ewê li hev biqelibin bira ew jî lê temaşe bike.”
Piştî vî pêkenînê Altan gotiye:
”Bi min wisa tê ku dema bankirina Fadîmê nêz dibe…”
Bi rastî jî texmîneke rast e, çimkî hukûmet guh nade kesî û ewê dest bi şerekî nuh bike.
Esas hukûmetê berî hilbjartinan biryara xwe ya gurkirina şer dabû û loma jî hemû kurdên ku kanîbûn li dijî siyaseteke wiha derketana hemû tasfiye kirin, yek jî ne kirin parlamenter û ne jî wezîr.
Ji Kurdistanê kesên wisa pepûk û ji hestên kurdayetiyê dûr niqandin ji bo ku hukûmet li hemberî kurdan çi bike jî dengê xwe nekin.
Yanî ew operasyona berî hilbijartinan ya li hemberî kurdên di nava AKP-ê da ne belasebeb bûye, armanceke wê hebûye.
Li gorî Altan, heger mucîzeyek nebe ”herdu trên” ewê li hev biqelibin.
Lê di vê lihevqelibandina îcar da zirar û zayiat ewê pir mezi be.
Hukûmetê bi qanûna esasî ya nuh belkî hin mafên ferdî bide kurdan, lê li alî din jî ewê him li hemberî PKK-ê û him jî li hemberî BDP-ê dest bi şerekî pir mezin bike.
Ewê bi cendirme û hêzên pûlisên nuh yên profesyonel bajon ser kurdan û bixwazin wan bişkînin.
Parlamenterên girtî ewê bernedin û heta belkî çend hebên din jî ji parlamenteriyê bixînin.
Nivîskarê rojnameya Zamnê Hueseyin Gulerce ku merivekî pir nêzî AKP-ê û Erdogan e, di nivîsa xwe ya îro da gefan li kurdan dixwe û sînyala şerekî hîn mezin dide.
Gulerce dibêje, piştî referandûma 12-ê îlonê û hilbijartinên 12-ê hezîranê êdî her tişt hat guhertin û wiha didomîne:
”Ji ber vê yekê di tekoşîna li hemberî terorê da êdî demeke nupûnuh heye. Tirkiyeyanuh ewê pişta teroro îcar bişkîne. Îcar selahiyet, berpirsiyarî û însîyatîf ewê ya hukûmeta siwîl be. Li hemberî terorê, cara pêşî ewê tekoşîneke layiqî Tirkiyeya mezin were dayin. Bi xebata bi aheng ya polîs, cendirme û yekîneyên leşkerî yên taybet ya di bin kontrola îradeya siwîl da çi tê çêkirin çi nayê çêkirin dot û dijmin her kesê bibîne.”
Ahmet Altan, ji bo ku herdu trên lihev neqelibin pir bêhêvî xuyaye, dibêje ya emê di deqîqeya dawî da li bende mûcîzeyekê bin, ya jî ”emê ban Fadîmê bikin û welatek bi kurd û tirkên xwe ve çawa perîşan dibe pê bidin temaşekirin.”
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar