Serokwezîrê Tirkiyê Recep Tayip Erdogan, di foruma Davosê rûniştina ”Gazzeyê” da wek berdevkê Hamasê peyivî, gotinên pir giran ji Peres ra kir, got hûn Hamasê totî derî demokrasiyê dikin, destê xwe li destê moderator xist û dûra jî panel terikand.
Piştî axaftina serokkomarê Îsraîlê Şîmon Peres, Erdogan mafê axaftinê girt û ji Peres ra got:
”Birêz Peres tu ji min bi umirtir î. Dengê te zêde derdikeve. Ev psîkolojiya sûcdariyê ye. Hûn kuştinê baş dizanin. We zarokên li plajan kuştin. Parastina kesên ev însan kuştin sûcekî mirovayiyê ye. Ez kesên ji kirinan ra li çepikan dixin şermezar dikim. Ji bo min Dawos êdî qediyaye. Ezê carekek din neyêm Dawosê."Dema moderator xwest midaxeleyî axaftina wî bike, Erdogan bi hêrs destê xwe li destê wî xist û got:
”Ji bo min Dawos qediyaye, ji nuha û pêva ezê neyêm. Hûn min nadin peyivandin.” Piştî van gotinan forum terikand û çû.
Ez ji Erdogan qet hez nakim û li dijî îdeolojî û siyaseta partiya wî me. Lê li gel vê jî ez vê şêla wî teqdîr dikim.
Xwezî serokên me jî li hember Erdogan biwêrîbûna mêraniyên wiha bikirana. Yên me li hember Erdogan, Bahçelî û yên din dibin pepûk.
Erê reaksiyon û bersîva Erdogan derî nezaket û dîplomasiyê bû, lê baş kir.
Ev şêla Erdogan, bi îhtîmaleke mezin di nabêna Îsraîl û Tirkiyê da ewê bibe sebebê dilsariyê û belkî demekê jî bibe sebebê kirîzeke siyasî jî.
Lê li alî din jî Erdogan ewê li der û li hundur sempatî destegeke gelkî mezin qezenc bike.
Bi taybetî jî ev şêla Erdogan di hilbijartinên mehelî da ewê feydeyeke mezin bigihîne partiya wî.
Ez bawer nakim li Tirkiyê siyasetmedarekî din biwêrîbûya li Davosê ev rest bikşanda.
Têkiliya vê ”cesareta” Erdogan hinekî jî ji "cahilî "û xamiya wî ya siyasî û dîplomatîk tê. Civata ji nav hatiye, kultura pê perwerde bûye şêleke wiha mimkûn dike.
Helbet meriv dikane hev û du rexbe bike, lê ne bi vî rengê û gotinên derî dîplomasiyê, mesele ev e.
Lê li gor hertiştî jî ew û partiya wî ewê li karê derkevin.
Erê Hamas rehet nasekine, tim tevliheviyê derdixe, xelkê sivîl ji xwe ra dike mertal, ev hemû rast in.
Lê ev yek nayê wê maneyê ji ber ku terorîstên Hamasê di nava gel da xwe vedişêrin Îsraîlê rabe herkesî û herderê bombebaran bike.
Ev ne rast e. Dema Tirkiye li hember me dike em dibêjin ne rast e. Û ya Îsraîl jî ne rast e û dibê meriv bibêje.
Loma jî Erdogan li gor bawerî û siyaseta xwe şêleke pir mêrane û bi cesaret nîşan da.
Ne tenê di nava tirkan da, di nava ereban da jî şêla Erdogan ewê olaneke mezin bide, çapemeniya ereb sibe ewê wî weke qehreman îlan bike.
Erdogan di rexneyên xwe da gelek tiştên rast gotin, lê tenê dema mesle Flîstîn be tiştên ”rast” dibêje, dema dor tê kurdan dewleta wî ji Îsraîl hovtir û ew jî ji Şîmon Peres gelkî zalimtir û bêûjdantir dibe.
Empatî û humanîza Erdogan li hember flîstîniyan temam û gelkî xurt e, lê dema mesele tê ser kurdan û mafên wan yê netewî antîpatî, zalimî, kîn û nefret dewsa empatiyê û humanîzma wî digrin.
Erdogan ji bo ku îsraîlî bi Hamasê ra rûnanin aqil dide Peres û wî rexne dike, lê şêla wî ya li hember PKK-ê û DTP-ê ji ya Peres gelkî xerabtir e.
Li hember gotina Erdogan "hûn kuştinê baş dizanin", Peres ji Erdogan ra negot, em çiqasî zanibin bi qasî we ne profesyonel in, we 30 hezar kurd kuştin û 5 hezar jî wenda kirin. Îcar nuha tu hatiyî dersa ehlaq û însaniyetê didî min!
Di eynî saetên civîna Davosê da di eynî bînayê da civîneke Yekîtiya Ewrûpayê jî hebû. Ji ber pirseke rojnamevanekî ji Roj TV-ê, wezîrê dewletê yê Erdogan Mehmet Aydin gelkî ture bû, bersîva pirsê neda û ji rojnamevan ra got, "here li konferansa kurd guhdarî bike" û dûra da rê çû.
Erdogan ji îsraîliyan ra dibêje bi Hamasê ra rûne, ji bo vê yekê şîretan li wan dike lê ew û wezîrê wî tehamuli pirsa kurdekî jî nakin. Yanî şûjinê di xelkê ra dikin lê tehamula wan tuneye ku yek derziyê di wan ra ke.
Îsraîl heta nuha tim gotiye ku ew Tirkiyê tu carî bi kurdan naguherînin, ji bo wan Tikiye gelkî mihîm e.
Di têkoşîn û liberxwedana miletê kurd da Îsraîl heta nuha tim hevalbendiya Tirkiyê kiriye. Ji bo ku artêşa tirk kurdan rehettir bikuje dewleta îsraîl ji perwerdeya leşkerî bigre, heta bi balafir û çekên herî modern û giran daye dewleta tirk.
Îsraîl ne di warê teknîk û leşkerî tenê da, di warê siyasî da jî bêteref hereket nekiriye, tim alîkariya tirkan kiriye.
Di van salên dawî da Îsraîl baweriya xwe gelkî bi tirkan dianî û digot belkî birastî jî tirk ”dostên” wan in. Nizanîbûn ku dostaniya tirkan bi dijminatiya kurdan sînorkirî ye.
Meriv hêvî dike ku ji nuha û pêva Îsraîlî fêm bikin ku di şerê wan û flîstîniyan da tirk tu carî nabin dostên wan.
Heger piştî van bûyeran nabêna Tirkan û Îsraîl xera bibe ji bo kurdan baş e, bi kêmanî piştevanekî tirkan kêm dibe.
Û ez hêvî dikim ku nbêna wan xera bibe. Lê ev yek pir ne ekîd e, îhtîmal heye ku Îsraîl vê resta Erdogan zêde mezin neke.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar