Min saleke din jî kevin kir

Sala 2008-an bi hemû başî û xerabiyên xwe va, bi hemû dilşadî û xemgîniyên xwe va sibe bişev ewê xatir ji me bixwaze.
Û dusube jî saleke nuh dest pê dike, sala 2009-an.
Sala 2008-an ji bo gelê kurd saleke mişt bûyer, êş, azar û serkeftin bû. Kurdan di sala 2008-an da jî dîsa gelek şehîd û bedelên mezin dan.
Li Kurdistana Federe madeya 140-î hîn nehatiye bicîanîn, Kerkûk, Xaneqîn, Şengal û hin herêmên din hîn venegeriyan ser herêma Kurdistanê. Hîn hemû wezaretên herdu hukûmetên kurd nebûne yek. Bi baweriya min ev yek gelşeke pir girîng e.
Topbaranên Îran û Tirkiyê ser Kurdistana Federe berdewam in. Bêguman meriv dikane gelek tiştên din jî rêz bike lê ne hewce ye.
Lê li alî din gelê kurd hin qezanc û serkeftinên mezin jî bi dest xistin. Vebûna kanala Kurd1-ê û bi taybetî jî ya TRT şeş-ê ez weke du qazanc û serkeftinên gelê kurd yên gelkî girîng dibînim.
Herdu kanal jî ewê sibe, şeva serê salê dest bi weşanê bikin. Bi weşana wan ra ez bawer dikim hejmara kanlên kurdan derdikevin 14 ya 15-an.
Ji ber kul i ser kanala TRT şeş-ê min berê jî du sê caran nivîsî loma jî ez naxwazim zêde dubara bikim.
Do di kanala TRT 1-ê da li ser TRT şeş-a kurdî debatek hebû. Ji kurdan Umit Firat, Muhsîn Kizilkaya, Hasan Kaya, Gulten Kaya, Selîm Temo, Yilmaz Ensarioglu, Bejan Matur û ji tirkan jî Gulay Gokturk û sê kesên din hebûn. Heta derengê şevê(heta saet 02.00)min li debatê temaşe kir.
Di debatê da kurdan jî tiştên xerab negotin. Lê herî zêde kêfa min ji şêla Guleten Kaya û Umît Firat ra hat, herduyan jî ji kesî ra nedirin ”pişopişo” û gelkî dobre dipeyivîn.
Ya din Umît Firat li hember tirkan bi zanîna xwe jî kêfa meriv dianî.
Di debatê da Gulay Gokturkê bi dûrbîniyeke pir rast got, weşana TRT şeş-ê ji bo zimanê kurdî ronesanseke, kurdî ji komayê derdikve, ji mirinê xelas dibe û êdî dibe zimanekî zindî.
Bi baweriya min ev tespîteke rast e û jixwe du roj berê min jî navê sernivîsa xwe kiribû, ”Bi weşana TRT ya kurdî kemalîzm ket komayê”.Yanî dema kemalîzm têkeve komayê bêguman kurdî jî ji komayê derdikve. Lê mixabin ku PKK û hin kurd vê yekê nabînin ya jî dîtina wê nayê hesabê wan.
Nêt û planên dewlet û AKP-ê çi dibin bila bibin, ewê netcîyê neguhere. Macûna diranan carê ji tupê derkeve hew bi paşda tê dewisandin.
Heger dewlet dibe poşman bibe û kanalê bigre jî dîsa kurd li karê ne. Ji ber ku kurdan tiştek nedaye ku wenda bikin.
Loma jî ez vê gava dewletê ji bo zimanê kurdî gelkî girîng dibînim. Esas dewleta tirk bi vê tawîza xwe ya mecbûrî uzrê xwe ji gelê kurd dixwaze. Lê ji ber ku ew cesareta medenî bi siyasetmedarên tirk ra tuneye nikanin vê yekê eşkere bibêjin.
Lê maneya vê kanalê ev e.
Helbet kurd tenê vê yekê minaqaşe nakin, tirk jî di nava xwe da pir li ser radiwestin. Yên destûr dane vê gavê, dibêjin belkî bi weşanê bikanibin rê li ber xurtbûna daxwazên serxwebûnê bigrin. Yanî kurdan hinekî aş bikin.
Lê divê kurd pê "aş" nebin, bilekis pê hîn gurr û geş bibin û doza hin mafên din bikin.
Bi minasebata vekirina TRT şeşê-ê, serokwezîrê Tirkiyê Receb Tayyib Erdogan jî daxuyaniyek daye Kanala TRT-şeşê û di dawiya axaftina xwe da jî bi kurdî gotiye ”TRT-şeş bi xêr be û sersala we pîroz be!”
Çapemeniya tirk ev gotina Erdogan îro bi sedûyek şiklî dane. Bêyî rojnameyên Taraf û Starê, hemû rojnameyên din ev herdu gotin çewt dane.
Milliyetê gotiye "Bê xer be", Postayê gotiye ”TRT Şeş bi xwê(r) be” , Radîkalê jî eynî tişt gotiye, Akşamê gotiye ”TRT şeş bi heyr be”, Zanê gotiye ”Bihar be”…
Welhasil bêyî du rojnameyan, hemû rojnameyên tirk nikanîbûne gotina ”TRT şeş bi xêr be!” rast binivîsîn.
Ev nimûne bi serê xwe nîşan dide ku çapemeniya tirk çiqasî rezîl û bêmistewa ye, zimanê wan dirêj e lê zanîn kêm e.
Di vê heftê da bûyereke din ya gelkî girîng e hat meydanê. Li gor min heger bi ser keve ew jî gelkî grtîng e.
Tevgera Yekîtiya Neteweyî ya Kurd-TEVKURD ji bo ku hevkariyeke di nabêna partî, sazî û grûbên kurdan da pêk were kete nava xebat û hewildaneke pir hêja.
Ji bo pêkanîna vê armancê heyeteke Tevkurdê( Sabahattin Korkmaz, Fuat Onen û Arif Sevinç) bi serok û birêvebirên DTP-ê, KADEP-ê û HAK-PAR-ê ra hevdîtin pêkanîn û nameyek pêşkêşî wan kirin.
Di nameya TEVKURD-ê da bang li hemû aliyên kurd tê kirin û ji wan tê xwestin ku divê ew wekî bloqeke yekgirtî beşdarî hilbijartinên belediyan bibin û dûra jî vê tifiaqê weke cepheyeka siyasî bidomînin.
Ez bixwe vê teşebusa TEVKURD-ê gelkî girîng û hêja dibînim. Û hêvî dikim TEVKURD şopa nameyê bernede û bibe taqîbçiyê wê. Di hilbijartên belediyan da pêkhatina tifaqeke di nabêna hêzên kurd da gaveke pir girîng e. Heta nuha tu carî tifaqeke wiha çênebûya. Ez hêvî dikim ku di vê hilbijartinên adarê da ev tifaq pêk were.
Beyan û mesajên serok û birêvebirên DTP-ê, KADEP-ê û HAK-PAR-ê yên li ser vê teşebusa Tevkurd-ê pir pozîtîf in. Ez hêvî dikim ku ne beyanên ”dîplomatîk” û xweşkirnê bin.
Ji ber girîngiya wê, ez nameya ku TEVKURD-ê pêşkêşî serok û birêvebirên DTP-ê, KADEP-ê û HAK-PAR-ê kiriye li jêr diweşînim:

”Bang li Kurdistaniyan;
Ji bo hilbijartinên herêmî dest bidin hev!
Demokrasî, navê sîstema xwe bi xwe îdarekirina gel e. Du şêweyên demokrasîyê hene: xwe bi xwe îdarekirina raste rast û xwe bi xwe îdarekirina temsîlî. Belê baştirîn ew e ku gel, raste rast û li şûna xwe, xwe bi xwe îdare bike.
Helbet li Tirkiyeyê ji alî hiqûqî, îdarî û siyasî ve nav û nasnameya kurd/Kurdistan nayê qebûlkirin, hertişt bi navê sîstema serwerîya Tirk e. Lê belê rastîya civatê; ya kulturî, demografîk, sosyolojîk û tarîxî tiştekî din e.
Di rejîma demokrasiyê de Îdareyên Herêmî çiqas xurt bin, kultura demokratîk jî ewqas serwer dibe. Bandora gel li ser hêza îdarî û sîyasî ewqas zêdetir dibe. Rayedarên siyasî û îdarî, baştir têne kontrolkirin û demokrasî pêş dikeve.
Li pêşîya me hilbijartinên herêmî hene. Ji niha ve “şerê hilbijartinê” destpê kiriye! Wisa xuya dike ku, hilbijartinên 2009an ji bo hemû terefan gelek girîng û stratejîk e.
Lê belê, hilbijartinên herêmî û îdareyên herêmî ji bo me kurdan du car girîng in! Kurd, bi riya hilbijartin û îdareyên herêmî dikarin ji van derfetan sûd werbigirin û di vê çarçoveyê de li ser nirxên kurdayetîyê bingeha xwe bi xwe îdarekirinê ava bikin.
Li Kurdistanê, yên ku dengan didin û yên ku têne hilbijartin jî îstisna ne têde, kurd in. Ne bi kurdî be jî, kolan, bazar, civat kurd e û kurd li welatê xwe ekserîyet in. Ji wê bonê; her çiqas tu statuya me ya yasayî nebe jî, rewşa fiîlî tiştekî din e.
Ji wê bonê; di ‘heqîqeta hal’ de pêvajo dikare bi du şêweyan pêk bê û bimeşe:
Yek; Kurd dê lê bixebitin û li hêvîyê bipên ku, li Tirkîyeyê qanûn, nîzam bên guhartin û heqê kurdan yên nasnameyî, kulturî û siyasî bi wan bên dayîn.
Dido; dê kurd mafên xwe yên kolektîfî; ziman, çandî, nasnameyî, siyasî û îdarî de-facto bînin cîh, bi pêş ve bibin û li dora van mafan xweşbînî û qebûleke maqûl peyda bikin û têbikoşin ku rewşa de-factoyî ber bi statuya de jou ve biguhêr in.
Ya rast ew e ku, kurd li hêvîya guhartinên destûrî û yasayan nesekinin û de-facto pêdivîyên xwe yên neteweyî, însanî û siyasî bijîn, bînin cih.
Rewşa sîyasî ya Kurdistanê, Tirkîyeyê û hêza tevgera kurd ya siyasî û kîtlewî îro gihîştîye wê astê ku, kurd dikarin statuyeke de-factoyî pêk bînin.
Wexta ku kurd bi ekserîyetî di îdareyên herêmî yên li Kurdistanê de, li ser nîrxên kurdayetiyê bibin desthilatdar, li mafên xwe yên siyasî û kolektîfî xwedî derkevin û tecrûbeyeke demokratîk, plural û azadîxwaz pêş bixin, wê çaxê jî dê mafê self determînasyonê, referandûmê û piştgirîya hiqûqa navneteweyî jî bê rojevê.
Ya rast, rasyonal, demokratîk, sivîl û rewa ev e.
Baş e, gelo ev ê çawa pêk bê:
Di vir de siyaseteke neteweyî, muşterek û demokratîk pêwîst e. Ji wê bonê em bang li hemû partî, grûb û alîyên kurdan dikin ku; ji hesabên teng, yên grûbî û şexsî dûr bikevin û biîdraq û berpirsiyarîya doza neteweyî tevbigerin.
Helbet çi biçûk çi mezin mesûlîyeta herkesî heye. Ji sosyalîst û lîberalan heta dîndar û muhafezekaran û çi legal-îlegal divê hemû alî, hemêza xwe ji hevkarî û yekîtîyê re vekin. Belê mesûlîyeta giran ya partiyên legal ên kurd DTP, HAK-PAR û KADEPê ye.
Werin bi hev re bloqeke hilbijartinên herêmî ava bikin! Belkî piştî hilbijartinan ev bibe bereyekî neteweyî.
Bê tu hesabeke grûbî û şexsî, em wek Tevgera Yekîtiya Neteweyî ya Kurd amade ne, li gor prensîbên ku li jor hatine îfadekirin, hemû xizmet û fedekarîyê bikin.
Tevgera Yekîtiya Neteweyî ya Kurd-TEVKURD”
Nivîsa îro hinekî dirêj bû lê tişt nabe. Belkî nivîsa dawî ya vê salê be.
Bi çend gotinan ez dixwazim qala xwe jî bikim.
Hema berî hertiştî saleke jiyana min ya din jî li xerîbî û surgûniyê derbas bû. Dema ez derketim der, ez xortekî 29 salî bûm. Şûr simêla min nedibirî! Lê îro min por kiriye hirî, pişt xûz bûye û heta ji ber nexwaşiya bapêşî jî dikeveim nava nivînan.
Berê heftêûheft nexweşiyên weke bapêş mapêşê jî tesîr li min nedikirin, min quriûekî xwe jî di wan nedida.
Lê îro ne wihaye.
Sibenedusibe ez dikevim 59 saliya xwe. Maneya vê jî, 29 salên jiyana min li welêt û 30 salên wê jî li surgûniyê derbas dibe.
Gelo ez nuha malê kîjan welatî me?
Ya jî kîjan welat bêtir welatê min e?
Bi ya min welatê xelkê bi mana salan tu carî nabe welatê meriv, ez sedûyeksalî jî li vir bimînim swêd nabe welatê min. Ez her kurd im û welatê min jî Kurdistan e. Ne di dilê swêdiyan da ciyê min heye û ne jî di dilê min da ciyê wan. Em herdu serî jî bi çavên xerîban li hev dinêrin.
Heta mirinê jî ji bo wan ezê tim xerîb bim.
Lê herçiqas ez û xanim kurd in jî zarokên min swêdî û welatê wan jî Swêd e. Bi baweriya min ev tiştekî pir xerîb e. Ji ber ku dudu ji zarokên 5 û 7 salî bûn hatine Swêd û herduyên din jî li vir hatine dinê. Tenê Azad ji kurdistanê çend bîranînên wî hene.
Bixêr di dawiya 2009-an da surgûnî diqede. Heger eksiyek dernekeve veger jî qerde bi qerde nêz dibe.
Ez bawer dikim ew roj jî ewê were.
Helbet dibê ez qala quncikê xwe jî bikim. Wek tê zanîn di îlona 2007-an da min dest bi bloga xwe kir. Piştî rojeke din ezê têkevim sala sisiyan. Bi ya min ev jî ne tiştekî hindik e.
Ez hêvî dikim ku di sala 2009-an da xwendevan kêm nebin û ez jî newestim.
Ji nuha da sala we ya nuh ji dil û can pîroz dikim û hêvî dikim ku di sala nuh da hertişt ewê li gor dilê we be û ji bo miletê kurd jî ewê bibe sala azadiyê û serkeftinên hîn mezintir.

1. Belê min saleke din jî li surgûniyê kevin kir û rizand...