Hefta borî du rojan bi hevalên ciyê kar ra ez li
konferansekê bûm. Di nabêna 6-7ê gulanê da em li Qesra Sodertuna(SödertunaSlott)man.
Qesir 50-60 km derî Stockholmê li herêma Gnêsta li kêleka gola ”Frosjon” e. Li alîkî qesrê goleke wek deryayê mezin û li aliyê din jî daristin e. Golê wek dahsekê qesir kiriye nava xwe. Qesir di ortê da ye, xwezayeke bêqusûr e, av, hişinyayî, daristan, park û mîmariyeke ji sedsala 13a meriv serxweş dike. Wek meriv di xewnekê da be.
Piştî qedehek şampaniya xêrhatinê herkesî kilîta odeya xwe girt. Me çû bawilên xwe danîn odeyên xwe. Dû ra ji bo înformasyonê em li salonekê kom bûn.
Xanimeke xweşik, wek gulekê narîn û wek hingiv şîrîn dest pê kir di heqê dîroka qesrê da agahiyeke kurt da me.
Tiştê xanimê digot zêde bala hevalên min yên swêdî nekişand, lê ez bi xwe matmayî mam. Li çend qesrên din jî eynî his bi min ra peyda bûye, lê îcar min biryar da bi kinî be jî bi nivîsekê ji we ra qala tiştên min bihîstin yanî qala dîroka vê qesra xweşik ”Sodertuna Slottê” bikim.
Qesir 50-60 km derî Stockholmê li herêma Gnêsta li kêleka gola ”Frosjon” e. Li alîkî qesrê goleke wek deryayê mezin û li aliyê din jî daristin e. Golê wek dahsekê qesir kiriye nava xwe. Qesir di ortê da ye, xwezayeke bêqusûr e, av, hişinyayî, daristan, park û mîmariyeke ji sedsala 13a meriv serxweş dike. Wek meriv di xewnekê da be.
Piştî qedehek şampaniya xêrhatinê herkesî kilîta odeya xwe girt. Me çû bawilên xwe danîn odeyên xwe. Dû ra ji bo înformasyonê em li salonekê kom bûn.
Xanimeke xweşik, wek gulekê narîn û wek hingiv şîrîn dest pê kir di heqê dîroka qesrê da agahiyeke kurt da me.
Tiştê xanimê digot zêde bala hevalên min yên swêdî nekişand, lê ez bi xwe matmayî mam. Li çend qesrên din jî eynî his bi min ra peyda bûye, lê îcar min biryar da bi kinî be jî bi nivîsekê ji we ra qala tiştên min bihîstin yanî qala dîroka vê qesra xweşik ”Sodertuna Slottê” bikim.
Qesir di sedsala 13a da ji alî Karl Niklisson Farla ve
hatiye avakirin û herî dawî jî di sala
2007a da ji alî malbata Åström ve hatiye kirîn å hîn jî di destê vê malbatê da
ye.
Tam 715 sal di ser avabûna qesrê ra derbas bûye, lê qesirê hîn jî ji xemla xwe, ji mîmarî û îhtîşama xwe tiştek wenda nekiriye. Hîn jî wek bûkekê ye.
Di agahiyên xanimê da tiştê herî pir bala min kişand û bû sebebê vê nivîsê, ji mîmarî û xwezaya qesrê bêtir, dîroka destguhertin û restorasyona qesrê bû.
Di nava van 715 salan da kê qesir firotiye kê, çend salan di destê kê da maye, kê kînga restore(tahmîr)kiriye, kîjan qisim kînga li qesrê zêde kirine, kîjan ode ya kê û ya kîjan zarokê malbatê bûye hemû bi tarîx û bi teferûat xanimê ji me ra ta bi têve kir.
Û ne ev agahdariya dîrokî tenê, her wisa rismên kesên bûne xwediyên qesrê û yên zarokên wan jî wek belgeyeke ekstra bi darda bûn, carnan bi agahiyan ra ew jî nîşanî me dida.
Dema meriv li xanima ji hingiv şîrîntir guhdarî dikir, meriv xwe wenda dikir û diçû wen dem û salên wê qal dikir û xwe di nava wê atmosfera dîrokê da didît. Û di eynî wextê da gunehê min bi halê me hat. Heta meriv xelkê nebîne meriv bi rebeniya xwe nahese. Em nikanin dîroka malbata xwe, ya gundê xwe bi belge sed salî paşda bibin.
Li Swêd bi sedan qesrên wiha hene û hemû jî ji bo ziyaretçiyan vekirî ne û ji bo konferans û civînên cûrbecûr tên bikaranîn.
Di warê parastina belge û wesîqeyên nivîskî da, arşîvê da, secereyên însanan da Swêd welatekî pir taybet e. Dîroka xwe pir baş parastine û arşîvkirine.
Di telewîzyonê da programek heye, însan şopa bav û kalên xwe heta bi 400-500 salî paşda dajon. Ji nexweşiyê bigre, heta bi sûcê kirine û kînga mirine, kînga koçî ku derê kirine yek bi yek ji alî dêrê(kilîseyê)ve hatiye qeydkirin û arşîkirin.
Dema meriv vê dokumentasyona xelkê dibîne gunehê meriv bi meriv tê, meriv bi rebenî û paşdamayiya xwe dihese.
Ma li Tirkiyê kî dikane secereya xwe ya malbatî 400-500 salî paşda bibe, dîroka avahiyekê bêyî derew û falsîfîkasyon bi belge 715 salan raxe ber çavê meriv?
Tiştekî wiha ne mimkûn e.
Ji ber ku kemalîstan ji Qafkasan û Balkanan bi milyona mahcir anîn û xistin nava mal û milkên xelkê. Loma jî naxwazin kes dîrokê rast bizanibe.
Min nizanîbû, wê rojê di sohbetekê da birayê min ji min ra qal kir, got li Tiriyê qanûn heye, tu nikanî here li kalê û kalê xwe bigere, secereya xwe ya sed salî derxe.
Ji ber ku diz in, li ser mal û milkên ermeniyan û rûman rûniştine loma jî nahêlin kes di tapiyê da, di niufûsê da zêde paşda here.
Loma jî piraniya tirkan navên çar bavên xwe jî rindikî nizanin. Lê li Swêd xelk secereya xwe ya 500-600 salî derdixe. Ji ber ku mêrikan ne diz in, li ser mal û milkên xelkê rûneniştine, ne talankirin, tiştekî veşêrin tuneye. Loma jî ji ronîkirina dîroka xwe natirsin. Loma jî wek milet, wek dewlet xwedî dokumantasyonek û arşîveke mikemel in. Meriv dibe heyranê vê zîrekî û parastina wan…
Tam 715 sal di ser avabûna qesrê ra derbas bûye, lê qesirê hîn jî ji xemla xwe, ji mîmarî û îhtîşama xwe tiştek wenda nekiriye. Hîn jî wek bûkekê ye.
Di agahiyên xanimê da tiştê herî pir bala min kişand û bû sebebê vê nivîsê, ji mîmarî û xwezaya qesrê bêtir, dîroka destguhertin û restorasyona qesrê bû.
Di nava van 715 salan da kê qesir firotiye kê, çend salan di destê kê da maye, kê kînga restore(tahmîr)kiriye, kîjan qisim kînga li qesrê zêde kirine, kîjan ode ya kê û ya kîjan zarokê malbatê bûye hemû bi tarîx û bi teferûat xanimê ji me ra ta bi têve kir.
Û ne ev agahdariya dîrokî tenê, her wisa rismên kesên bûne xwediyên qesrê û yên zarokên wan jî wek belgeyeke ekstra bi darda bûn, carnan bi agahiyan ra ew jî nîşanî me dida.
Dema meriv li xanima ji hingiv şîrîntir guhdarî dikir, meriv xwe wenda dikir û diçû wen dem û salên wê qal dikir û xwe di nava wê atmosfera dîrokê da didît. Û di eynî wextê da gunehê min bi halê me hat. Heta meriv xelkê nebîne meriv bi rebeniya xwe nahese. Em nikanin dîroka malbata xwe, ya gundê xwe bi belge sed salî paşda bibin.
Li Swêd bi sedan qesrên wiha hene û hemû jî ji bo ziyaretçiyan vekirî ne û ji bo konferans û civînên cûrbecûr tên bikaranîn.
Di warê parastina belge û wesîqeyên nivîskî da, arşîvê da, secereyên însanan da Swêd welatekî pir taybet e. Dîroka xwe pir baş parastine û arşîvkirine.
Di telewîzyonê da programek heye, însan şopa bav û kalên xwe heta bi 400-500 salî paşda dajon. Ji nexweşiyê bigre, heta bi sûcê kirine û kînga mirine, kînga koçî ku derê kirine yek bi yek ji alî dêrê(kilîseyê)ve hatiye qeydkirin û arşîkirin.
Dema meriv vê dokumentasyona xelkê dibîne gunehê meriv bi meriv tê, meriv bi rebenî û paşdamayiya xwe dihese.
Ma li Tirkiyê kî dikane secereya xwe ya malbatî 400-500 salî paşda bibe, dîroka avahiyekê bêyî derew û falsîfîkasyon bi belge 715 salan raxe ber çavê meriv?
Tiştekî wiha ne mimkûn e.
Ji ber ku kemalîstan ji Qafkasan û Balkanan bi milyona mahcir anîn û xistin nava mal û milkên xelkê. Loma jî naxwazin kes dîrokê rast bizanibe.
Min nizanîbû, wê rojê di sohbetekê da birayê min ji min ra qal kir, got li Tiriyê qanûn heye, tu nikanî here li kalê û kalê xwe bigere, secereya xwe ya sed salî derxe.
Ji ber ku diz in, li ser mal û milkên ermeniyan û rûman rûniştine loma jî nahêlin kes di tapiyê da, di niufûsê da zêde paşda here.
Loma jî piraniya tirkan navên çar bavên xwe jî rindikî nizanin. Lê li Swêd xelk secereya xwe ya 500-600 salî derdixe. Ji ber ku mêrikan ne diz in, li ser mal û milkên xelkê rûneniştine, ne talankirin, tiştekî veşêrin tuneye. Loma jî ji ronîkirina dîroka xwe natirsin. Loma jî wek milet, wek dewlet xwedî dokumantasyonek û arşîveke mikemel in. Meriv dibe heyranê vê zîrekî û parastina wan…
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar