03 juni 2014

Li ser hevpeyvîna Remezan Alan


Husê Duzen di malpera Bas Newsê da bi mamoste, rexnegir û edîb Remezan Alan ra li ser edebiyat, roman, folklor û têkiliya di nabêna wan da hevpeyvîneke pir hêja kiriye. Ez wî pîroz dikim. Min hevpeyvîn bi zewq û kêfxweşiyeke mezin xwend. Sohbetên wiha edebiyatê bi meriv şîrîn dike.
Cara pêşî min Remezan Alan di dawiya salên 1990î da di kovara Warê da û ji nivîsa wî ya li ser çar pênc romanên Mehmet Uzûn nas kir.
Ji wê rojê da ye li ku derê nivîseke Remezan Alan bi ber çavê min keve ez dixwînim, hewil didim bixwînin.
Di nava kurdan rexneya edebî zêde bi pêş neketiye. Ji xwe civateke paşdamayî, civateke bi zimanê xwe xwendin û nivîsandinê nizanibe, bi zimanê xwe perwerde nebe ne mimkûn e ku rexneya(krîtîka)edebî jî di wê civatê da bi pêş keve û qedir û qîmetê bibîne.
Li Kurdistanê bi çavekî baş li rexneyê û rexnegir nayê nêrîn, her babetê rexneyê, heger ne pozîtîf û pesin be wek êrîşeke şexsî tê dîtin. Loma jî rexne, li gorî beşên din yê edebî çîrokê, şiîrê û romanê zêde bi pêş neketiye.
Di van salên dawî da hin xortên kurdperwer yên bi zimanekî, du zimanên ewrûpî dizanin dest avêtine rexneya edebî û berhemên baş jî didin. Ev yek hîn destpêke lê belê geşbûneke berbiçav heye û ev jî hêviyekê dide meriv.
Remezan Alan yek ji rexnegirên edebiyatê û romana kurdî yê pêşîn e. Di van waran da têra xwe serê xwe êşandiye û berhem daye.
Di hemû rexne û analîzên Alan da tim mistewa û qalîteyeke teorîk û felsefî heye. Mîtruya wî tim pîvanên estetîk e.
Di vê hevpeyvînê da jî dema qala têkiliyên zargotinê û romanê dike pîvanên estetîk û felsefî bikar tîne.
Remezan Alan, nuha li Zanîngeha Mêrdînê li Enstitûya Zimanên Zindî li beşa “Ziman û Çanda Kurdî” mamoste ye.
Ew li zanîngeha Artukluyê dersên ”edebiyata kurdî ya modern, “rexneya edebî”, “vegotinnasî” û “zanista edebiyata modern” dide.
Yanî ew êdî bi rengekî profesyonel bi hin beşên edebiyata kurdî ra mijûl e. Ji bo edîb û romanûskî ev jî îmkan û fersendeke pir mezin e.
Meriv him di analîzên wî yên ser romanê, folklorê û têkiliyên nabêna wan û him jî di zimanê wî da li gorî 16 sal berê pêşketineke mezin dibîne. Bi taybetî jî di warê zimên da.
Ev yek jî ez gelkî kêfxweş kirim. Edebiyata kurdî, roman û çîroka kurdî êdî muhtacî rexnegirên zana, xwedî ilim û felsefe, xwedî pîvan û normên navnetewî ye. Bêyî edîb, mamoste û edebiyatnasên wek Remezan Alan ne edebiyat bi pêş dikve û ne jî rexneya edîbî.
Ez bi hebûna mamoste û rexnegirekî edebiyatê yê wek Remezan Alan pir kêfxweş im.
Bi kinî hevpeyvîneke bi kalîte û şîrîn e. Hêjayî xwendinê ye. Zimanê Husên hinekî mekanîk e lê tişt nabe, ji ber xweşiya sohbetê meriv zêde pê nahese…

Inga kommentarer:

Skicka en kommentar