Serokerkanê artêşa tirk Işik Koşaner û 3 serokqumandarên din, serokqumandarê hêzên bejahiyê Erdal Ceylanoglu, yê hêzên hewayî Hasan Aksay û yê hêzên deryayî Eşref Ugur Yigit bi hev ra ji wezîfeyên xwe îstifa kirin.
Xebera îstifeya herçar generalan weke bombeyekê teqiya û li Tirkiyê olaneke mezin derxist. Lê li gel vê jî hukûmetê xwe ne tertiland û kirîz tavilê bi cesaret berteraf kir.
Serokkomar Abdullah Gul di cî da îstifayên herçar generalan qebûl kir û dû ra jî ban serokwezîr Erdogan kir û pê ra civiya. Di civînê da ji dêlî libergera generalan, herdu seriyan jî daxwazên wan yên teqawîtiyê qebûl kirin.
Çimkî daxwaza wan jî ne îstifa, teqawitî bû.
Piştî qebûlkirina îstîfeya herçar genaralan, Gul û hikûmetê serokqumandarê hêzên cendirmeyan Necdet Ozel kirin serokê hêzên bejahiyê û wekîlê serokerkaniyê.
Helbet îstîfa serokerkan Koşaner û hersê qumandarên din bûyereke mezin e, lê di dîroka Tirkiyê da cara pêşî naqewime, berê jî di dema Ozal da orgeneral Necîp Torumtay jî di sala 1990-î da ji serokerkaniyê îstîfa kiribû.
Dîsa di dema Ozal da serokerkan Necdet Urug û serokqumandarê hêzên bejayiyê Necdet Oztorun jî ji alî Ozal ve ji wezîfeyên wan hatibûn girtin.
Yanî bûyera do ne cara pêşîye li Tirkiyê diqewime, nimûne berê jî heye û pêşengê vê gava cesûr jî Turgut Ozal e…
Piştî îstîfayê, serokerkanê tirk Işik Koşaner bi mesajeka kurt giliyê hukûmetê bi bi gel kir û got ji ber ku ”173 jê wezîfedar û 77 jî teqawidbûyî, li ser hev 250 general û efserên tirk bêyî ku ceza li wan hatibe birîn ji doza Ergenekonê, doza Balyozê û dozên din demeke dirêj e ku di girtîgehê da ne û ew wekî serokerkan nikane tiştekî ji bo wan bike. Loma jî ew dest ji karê xwe berdide.”
Serokerkanê tirk Işik Koşaner, di mesaja xwe da rexne li guhnedana hikûmetê ya daxwazên wan digre û dibêje ” hêzên çekdar yên tirk bi zanîn û bi plan wekî ”rêxistineka tawanan” têt lansekirin” û loma jî ne mimkûn e ku e di bin van şertan û mercan da ew bikanibe wezîfeya xwe bidomîne.”
Heta nuha îktîdara rastîn di destê artêşê da bû, hukûmetên siwîl reben û pepûkên ber destên wan bûn.
Cara pêşî di dema Ozal û nuha jî di dema AKP-ê da artêş ji siyasetê tê dûrxistin…
Heta nuha artêş guh ne dida qanûnan û ne jî huqûqê, dilê wan çawa bixwesta wer dikirin.
Dilê wan tehhdît bixwesta tehdît dikirin, darbe bixwsta darbe dikirin. Lê hêdî hêdî ewê werin rê û tehamulî demokrasiyê bikin.
Artêşa tirk bêyî karê xwe yê esasî leşkeriyê, tevî her babet sûc û qetlê bûne, bi hezaran kurd kuştine.
Wiha bûye ku artêş bi piraniyeke mezin, bi taybetî jî di dereceya rutbeyên bilind da bûye rêxistineke sûc, çeteyan û qetlê.
Xwstine serokkomar û serokwezîran bikujin, darbeyan bikin, ji bo kaosê derxin bi sedan zarokên xelkê bikujin.
Welhasil di gelek sûcî geriyane, loma jî yek general û zabitekî paqij di vê artêşê da hema hema tuneye, hemûyan jî pir hindik gelek bêqanûnî û sûc kirine.
Loma jî esas ya herî rast ew e ku weke artêşa Îraqê, artêşa tirk jî ji binda were belavkirin û artêşeke nuh û paqij were avakirin.
Çawa ku bi asprînê nexweşiya şêrpençe tedawî nabe, her wisa bi teqîtkirina çend generalan jî av artêşa çete rast û paqij nabe, jê ra operasyoneke pir mezin û radîkal lazim e.
Lê gaveke wiha îro ne pir zahmet e, hukûmeta AKP-ê ne mimkûn e ku tiştekî wiha bike.
Ji ber ku Erdogan naxwaze sîstema kemalîst ji kok da biguherîne, mafê gelê kurd bidê û Tirkiyê bike welatekîtam demokratîk. Ji dêlî vê, Erdogan dixwaze sîstema kemalîst û hemû dezgehên wê, artêş jî di nav da li gorî menfaatên xwe rewîze bike û têke bin kontrola xwe.
Yanî guherandin û demokrasiya Erdogan dixwaze bi dîtinên Erdogan yên îslamî û panturkîst ve sînorkirîne, azadî deokrasiyek ji bo her kesî û hemû netawan tuneye.
Lê li gel vê yekê jî ev teslîmbûna artêşê pêşketineke baş e. Bes dibê kes vê ”teslîmbûna” artêşê bi ”qehremaniya” Erdogan tenê girê nede. Hêza ku artêşa tirk anî vê nuxteya teslîmbûnê tevgera kurd ya netewî ye, bahoz û tazyîqa tevgera kurd e.
Lê hukûmetê jî şertên der û hundur baş xwend û loma jî weke hukûmetên berê zû teslîmî leşkeran nebû û tîk sekinî.
Lê ev sekna hukûmeta AKP-ê dibê tu carî tesîr û tazyîqa tevgera kurd ya netewî bi me nede ji bîrkirin.
Esas li Tirkiyê hemû guherandinên pozîtîv û berbî demokrasiyê ve bi zor, tesîr û xebata miletê kurd bûye.
Tevgera miletê kurd ya salan general ji desthilanîn da xistin, anîn nuxteya ”teslîmiyetê” û siyasetmedar jî cesûr kirin
Bêyî têkoşîn û liberxwedana kurdan ya bi bedelên pir mezin ne mimkûn bû ku Erdogan îro biwêrîbûya ev gav bavêta.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar