Berdevkê Komisyona Ewrûpa yê berfirehbûna Yekîtiya Ewrûpayê Ollî Rehn, bi zimanekî gelkî kibar ji tirkan ra got, hûn nikanin bibin endamê Yekîtiya Ewrûpayê, ji we ra hîn bareke nanê tenûrê lazim e.
Ollî Rehn, di derbarê endametiya Tirkiyê da do daxuyaniyek da rojnameya alman Die Weltê û got:
-Hîn rêyeke dûr û dirêj li ber Tirkiyeyê heye. Heger Tirkiye ji bo pêkanîna reforman bibiryar be heta 10-15 salên din ewê bibe endamê Yekîtiya Ewrûpayê.
Wey ji erd heta bi asîman mala Xwedê ava be, piştî 49 sal payin 15 salên din! Weleh tişt nemaye, pir çûye hindik maye...
Kesê ku hema hinekî jî di siyasetê geriyabe fêm dike ku Rehn bi rengekî kibar ji tirkan ra dibêje bi vê sîstema we ya heyî ne mimkûn e ku hûn bikanibin bibin endamê Yekîtiya Ewrûpayê û rêya we li vir diqede.
Texmîna "10-15 salan" tê maneya 30-40 salên din, yanî rêwîtiya tirkan li vir diqede.
Miletê tirk fêma nake, lê siyasetmedarên wan dizanin ku gotina ”10-15” salan bi kêmanî 30-40 salên din in. Û heger 30 salên din Tirkiye şertên endametiya ”îro” bicî bîne jî dîsa têr nake, çimkî wê demê jî Yekîtiya Ewrûpa ewê 50 salên din bipêş ketibe. Yanî ferqa di nabêna Yekîtiya Ewrûpa û Tirkiyê da wek ya îro, ewê dîsa 30-40 sal bin.
Berê jî min çend caran nivîsî bû, macera û xapandina tirkan ya endametiya Yekîtiya Ewrûpayê piştî 50 salî li vir, bi van gotinên Rehn bi rengekî trajî-komîk bi dawî tê. Em kurd divê vê yekê ji nuha da bibînin.
Lê li Tirkiyê bêyî kurdan esas tu hêzeke siyasî jî ji vê mesaja Rehn ne aciz e, ev netîce bi dilê hemû partiyên tirkan e. Bi kêmanî ji sedî 90 meclîsê li dijî endametiya tirkiyê ye.
Jixwe artêş, CHP û MHP pir vekirî vê dijîtiya xwe tînin zimên. Ew ji Yekîtiya Ewrûpayê ra dibêjin, ya me bi vî halê me, bêyî ku em xwe biguherînin, demokrasiyê qebûl bikin û mafên kurdan bidinê qebûl bikin, ya jî me biqewirînin. Loma jî van gotinên Rehn bi dilê wan e, çimkî ew ji do da tiştekî wiha dixwzin.
AKP jî jixwe di warê îdeolojîk da ji hemûyan bêtir li dijî Yekîtiya Ewrûpayê ye. Li gor wan, ew misilman, ehlê Xwedê ne û Ewrûpî jî kafir in. Erbekan çi difirkire Erdogan jî eynî wî tiştî difikire, lê ji ber ku nuha li ser hukum e nabêje, Erbakan jî di wexta xwe da nedigot.
Rêvebirên AKP-ê ji bo xapandina milet û parastina kursiyên xwe di vî warî da demagojiyê û takiyyeyê dikin. Erdogan jî bi qasî Buyukanit, Bahçelî û Baykal li dijî demokrasiyeke rastîn e, li dijî çareserkirina meseleya Qibrisê ye, li dijî çareserkirina mesela kurd e.
Erdogan dibêje meseleya kurd tuneye, hin kes ji xwe ra di serê xwe da çêdikin. Merivekî wiha paşverû, nîjadpereset û sûtal ewê çawa ji dil endametiya Yekîtiya Ewrûpayê biparêze?
Yanî AKP bi tu hawî ji CHP-ê û MHP-ê û partiyên din ne demokrattir e. AKP partiyeke dîndar û muhafezekar e, lê rola partiyeke demokrat, sosyaldemokrat û pêşverû girtiye ser milê xwe ku ne mimkûn e. Sosiretên wiha tenê li Tirkiyê mimkûn in. Li Tirkiye hertişt belovacî bûye, partiyên divê pêşverûbûna bûna faşîst û partiyên dîndar û muhafezekar jî bûna pêşengên demokrasiyê.
Li alî din serokên AKP-ê biaqil hereket dikin, çimkî dizanin ku jixwe endametiyaê Tirkiyê ne mimkûn e, ji bo ku mimkûn be divê Tirkiye sîstem û rejîma xwe biguhere, mafê kurdan bidê û bibe welatekî demokratîk. Ev yek jî di demek nêz da xeyaleke vala ye. Dewleta tirk di her warî da ji bo qedandina kurdan xwe amade dike, ne ku hin mafên netewî bide kurdan. Êrîşên ser DTP-ê îspata vê siyaseta dewletê radixe ber çavan.
Loma jî rêberên AKP-ê bela sebeb xwe li ber baranê şil nekirin û negotin ”em li dijî Yekîtiya Ewrûpayê ne”, di praktîkê da siyaseteke li eksê vê baweriya xwe meşandin û gelekî jî biser ketin.
Hêzên kemalîst û panturkîst ev 50-60 sal in tim îdîa kirine ku di nava dinyaya îslamê da ew tenê xwedî dewleteke laîk in. Û bi vê derewa xwe ya bi boçik jî gelek piştgirî û alîkarî ji Ewrûpayê girtine.
Lê belê bi destpêkirina mizakereyên endametiyê ra derket ortê ku ev îdîaya tirkan ne rast e, tenê dereweke ji bo xapandin û ji bo serkutkirina kurdan û hêzên îslamî ye.
Yekîtiya Ewrûpa, hêdî hêdî vê sextekariyê û vê sîstema tirkan ya totalîter û olîgarşîk nas dike, dibîne ku rejîma Tirkiyeyê ne laîk e û ne jî demokratîk e. Loma jî serokê Yekîtiya Ewrûpayê Barroso, li Tirkiyê ji tirkan ra qala laîktiyeke(laîsîzim) demokratîk kir.
Rapora Ruijtenê jî tezkereya tirkan tije dike
Rapora ku ji alî Parlamentera hollandî Ria Oomen-Ruijten ve li ser Tirkiyeyê hatiye amade kirin ji alî Parlamentoya Ewrûpayê ve hate qebûlkirin.
Rapora ji alî Parlamentoya Ewrûpayê ve hate qebûlkirin raporeke pir balkêş e. Bi kurtî Yekîtiya Ewrûpa van tiştan ji Tirkiyê dixwaze:
-Divê hukûmeta AKP-ê ”maf û azadiyên însanî” bigrin merkeza qanûna bingehîn ya nuh.
-Divê rê li ber serdestiya leşkeran were girtin, divê meclîs hemû mesrefên parastinê yên der û hundur bigre bin kontrolê.
-Divê gelşa Qibrisê di bin însîyatîfa Neteweyên Yekbûyî da çareser bibe û leşkerên tirk ji Qibrisê vekşin.
-Divê Yasaya Cezaya Tirk 301 were guhertin û sînorên xweîfadekirinê were fireh kirin.
-Divê lêpirsîna Ergenekonê bi biryardarî were domandin û hemû têkiliyên rêxistinê yên di nava dewletê da werin eşkerekirin û sûcdar teslîmî dadgehê bibin.
Rapor li ser meseleya kurd jî hin pêşniyaran tîne û dibêje:
-Meseleya kurd meseleyeke piralî ye, loma jî ancax dikane bi dîtin û planeke global were çareserkirin. Divê di vî warî da Hukûmeta Tirk, ji bo çareserkirineke bi temamî însîyatîfeke siyasî bide destpêkirin.
-Divê parlamenter û şarederên DTP jî ji bo lêgerîna çareseriya meseleya kurd bikanibin daxilî van xebatan bibin.
Nuha karê aqila ye ku tirk van daxwazên Yekîtiya Ewrûpayê bicîh bînin? Di rojeva tirkan da ji van daxwazan yek jî tuneye, rojeva wan tiştekî din e. Ne mixalefet tenê, AKP jî li dijî van daxwazan hemûyan e. Loma jî tirk bi daxwazên Yekîtiya Ewrûpayê tenê dikenin.
Fêlbazên AKP-yî bi leşkeran ra ketine birr û bazara Ergenekonê ji bo ku girtina partiya xwe xelas bikin, îcar ewê rabin leşkeran ji siyasetê dûr xin, mafê kurdan bidinê, meseleya Qibrisê çareser bikin û nizanim û nizanim çi bikin...
Hêviyeke wiha ji AKP-ê kirin şaş e, qebûlkirina guherandinên wiha li dijî îdeolojî, felsefe û hebûna AKP-ê ye. AKP hîn dibêje, "yek dewlet, yek milet, yek ziman, yek al û yek welat!"
Partiyeke xwediyê van dîtinên nîjadperset ewê çawa meseleya kurd çareser bike? Ji bo çareserkirinê divê dev ji van dîtinên xwe yên înkarê berde.
Yanî bi gotineke din, AKP bi xwe jî ne li gel bicîanîna van daxwazên Yekîtiya Ewrûpayê ye.
Hafiza gelek kesî zeîf e, loma jî ez dixwazim bûyereke 6 sal berê li vir bînim bîra xwendevanan.
Erdogan şeş sal berê di gere xwe ya Moskowayê da(25/12-02) rastî kurdekî bi navê Zulfikar Boran hatibû û li ser meseleya kurd pê ra ketibû minaqeşeyekê. Li ser pirsa Boran, tu yê problema kurd çawa çareser bikî, Erdogan gotibû:
-Tu yê bawer neke ku problem heye, tu yê bawer bikî ku problem tuneye. Heger tu bawer bikî ku problem heye, ewê problem hebe. Lê dema tu bibêjî problem tuneye, ewê problem ji ortê rabe. Em dibêjin ku ji bo me problemeke wiha tuneye.
Li ser îtîraza Boran, Erdogan gotibû:
-Ez hebûna problemeke wiha qebûl nakim. Ez dibêjim problemeke wiha tuneye. Binêre, ez ji Sêrtê zewicî me, ez dibêjim ez bextewar im, qediya. Wiha li bûyerê binêre. Heta ku tu wiha li bûyerê binêrî tu problem namînin.
Nimûneyeke din, çendakî berê Dadgeha Bilind, li Tirkiyê qedexe kir ku tirk xeyrîmenqûlan bifroşin kesên xerîb, kesên ne tirk.
Û welatekî wiha ewê bibe endamê Yekîtiya Ewrûpayê!? Baweriya bi mûcîzyeke wiha ne karê siyasetmedaran, karê kesên ewliya ne.
Bêyî van, dewleta tirk li hember miletê kurd herb û seferberlik îlan kiriye, li her bajarekî kurdistanê rojê cenazeyek du cenaze radibin. Tu nemaye hemû kadir, rêvebir, şareder û parlamenterên DTP-ê topî ser hev bikin û gişan bi hev ra têxin hesan.
Bi kurtî li hember kurdan teroreke pir mezin tê meşandin. Nêta dewleta tirk di nava van 20-30 salan da tevgere kurd ya netewî ji kok da biqedîne û miletê kurd jî bi piranî asîmîle bike. Heta wê çaxê tu nêteke tirkan û endametiya Yekîtiya Ewrûpayê tuneye. Divê siyasetmedarên kurd vê nêta tirkan bibînin û bi xeyalên Yekîtiya Ewrûpayê xwe nexapînin.
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar